NATURAL CALAMITIES

Kalamidad ang mohatud sa dakong damyos kung walay lig-ong pagpangandam nga moabot sa dili matagna nga panahon sama sa linog, baha, bagyo ug uban pa.

Sa tuig 2021, ang Pilipinas nakasinati sa mga bagyo nga mihatud sa dili ti-aw nga distroso ug mikalas sa ubay-ubay’ng kinabuhi.

Unang nasinatian ang Bagyong Auring niadtong Pebrero nga mikutlo og usa ka kinabuhi ug mitala sa upat ka missing, ikaduha ang Bagyong Bising niadtong Abril nga mipatay og napulo ka indibidwal samtang walo ang missing.

Niadtong Oktobre mitumaw usab sa nasod ang Bagyong Maring nga mitala og kapin 40 ka patay ug ning ulahi ang Bagyong Odette ning bulan sa Desembre nga giingong ika-15 nga bagyong milampurnas sa Pilipinas nga mikutlo usab og dol-an 400 ka mga kinabuhi ug dunay 56 nga missing nga mibilin usab og dakong damyos subay sa datus gikan sa National Disaster Risk Reduction Management Council (NDRRMC).

Gawas niini nga kalamidad nakasinati usab og mga pagbaha ug linog ang nagkadaiyang lugar sa nasod.

Sumala sa Chairperson sa Kinaiyahan Foundation Inc., Betty Cabasarez, dili na bag-o ang mga kalamidad nga nasinatian tungod sa climate change dili lang sa Pilipinas kundi sa tibuok kalibutan. Matud ni Cabasarez, ang level sa pagpangandam sa mga tawo ug gobyerno kontra kalamidad anaa na.

Tungod niini gikinahanglan dinhi ang permanenteng kapuy-an sa mga tawo nga layo sa mga flood prone ug landslide area, buot pasabot ihikling sila ngadto sa luwas nga mga lugar sa bisan unsang katalagman nga moabot.

Gipasabot sa maong official, gikan sa mga kalamidad ilabi na sa Bagyong Odette, mao ang pagpaminaw ug pagtuman sa mga i-mando sa mga ahensya sa gobyerno kontra disaster alang sa kaluwasan sa matag usa ug malikayan ang dakong damyos ug paggahin og budget sa matag Local Government Unit (LGU) alang sa ilang mga programa kontra trahedya.

Giingon ni Cabasarez, dakong hagit o challenge ang bag-ong tuig sa katawhan sa tibuok kalibutan hinungdang gikinahanglan ang padayong pagtuon ug panaghiusa.

Matud niya himoon usab ang pagrehabilitate sa kinaiyahan pinaagi sa pagpananum isip hulip sa mga nadamyos.

RadyoMaN Bernard Pantallon

Facebook Comments