Davao City – Dili na bag-o kanato ang wala’g tuo nga mga saad sa mga pulitiko.
Ilabi na panahon sa kampanya, diha manggawas ang ilang mga planong di basta-basta.
Apan ang pangutana, mutuo ba dayon kita? Iboto ba dayon nato sila bisan kun wala nato susiha pag-ayo ang ilang pagkatawo ingon man unsa gayuy tumong niini nganong midagan man kini?
O basin unya’g madala kita sa ilang atik bugti sa salapi? Wais ba kaha kita sa pagboto sa mga nagpapili? O basin sabay sa tama ug bahala’g wa namao ang gipili? Alang ba kini sa katawhan? O alang sa kaugalingong gusto lamang?
Kini ang pipila ka mga pangutana nga angay usab i-konsidera natong mga botante karong adlaw sa piniliay aron usab sa ulahi, dili kita magbasol.
Akong nahinabi si Jimmie Loe dela Vega, executive director sa Parish Pastoral Council for Responsible Voting (PPCRV) aron makahatag og kalamdagan kon unsaon nga mamahimong wais ang mga botante diha sa pwesto diin ang PPCRV usa ka citizens’ arm sa Commission on Elections (COMELEC-XI) kinsa gihatagan og mandato nga muhatag og edukasyon sa mga botante ilabi na sa hilit nga lugar, mubantay sa matag polling precinct atol sa eleksyon ug mobuhat og ‘unofficial parallel count’ aron ma-validate ang turn-out sa mga boto.
Sumala ni De la Vega, sagrado ang pagboto gani ato kining katungod o pribilehiyo.
“Ato kining seryosohon, dili ibaligya, dili angay ihaylo sa laing butang kay ang atong gibaligya niana mao ang kaugmaon sa mga Pilipino ug umaabot pa nga mga henerasyon,” segun sa pollwatch advocate.
Busa, gisugilon niini nga ang maayong pagboto mao ang pagpili sa kandidato nga adunay sinseridad, katakos nga mutabang ingon man matinud-anon sa katilingban ug adunay integridad.
Dugang pagpalamdag niini mao nga angay usab hinumduman ang mga plataporma sa mga nagpapili ug nga adunay kapasidad nga mangulo sa usa ka lugar o mamahimo ba karong maayong magbabalaud.
Gawas niini, gipanawagan usab ni Dela Vega nga hatagan og igong pagtagad ang pagsunod sa mga buhaton og unsaon pagboto og kun anaa na sa sulod sa presinto gumikan mamahimong anugon lamang ang atong pagplano og pili sa mga kandidato kon dili nato hinumduman ang hustong proseso sa pagboto.
“Ang COMELEC nagbalik-balik og ingon nga dili mag over vote, kung naay 12 ka posisyon nga senador dose lang, di mu-shade og 13 or beyond. Mao pud sa partylist nga dapat isa lang, sa konsehal walo lang so dapat bantayan na kay basin masobrahan masayang ang ballot. Sa pag shade, dapat tarungon og shade, di kulang ug di pud pasobrahan,” dugang sa executive director.
Daghan na ang eleksyon nga milabay nga nagbalik-balik kining pangutana nga ‘How to vote wisely’? Mapa barangay, midterm, o presidential elections man, di gayud kini mawala sa hisgutanan pirmi busa og aduna may mga pagmahay sa milabay’ng eleksyon gumikan sa mali nga pagpili sa mga milingkod diha sa katungdanan, ato na kining usabon karon.
Karon na ang tama nga panahon nga atong i-exercise ang atong katungod ug magpaka-wais sa pagkilatis sa mga kandidato nga angay butngan og ink ang shades sa balota sa eleksyon aron sa ulahi, di nato mahayan ang atong nahimong desisyon.
Dili lamang ako,kon dili ikaw usab, kitang tanan angay gayud magkahiusa nga mamahimong wais sa adlaw sa piniliay.
Hinumdumi, ang wais nga pagboto adunay dakung kahimoan sa kaugmaon sa mga Pilipino!
RadyoMaN Renz Barbarona
