Davao City – Gawas sa Coronavirus Disease 2019 (COVID-19), wala nakalikay ang tuig 2020 sa mga bug-at nga kontrobersiya nga dako og gihatud nga epekto sa kinabuhi sa tawo ug sa mga Pilipino.
Hulyo 21, 2020 sa dihang si Joel Apolinario, founder sa Kabus Padatoon (KAPA) gi-aresto sa Lingig, Surigao del Sur human sa usa ka tuig nga pagtago-tago gumikan sa kasong large scale estafa pinaagi sa Ponzi scheme diin liboan ka mga indibidwal ang nabiktima pinaagi sa maong investment sa kwarta.
Matud ni Atty. Maceste Uy, Presidente sa Integrated Bar of the Philippines (IBP) – Davao City Chapter, padayong mulihok ang kaso batok sa suspek ilabi na nga adunay mga nagpasaka og pormal nga kaso batok kang Apolinario ug kini lesson learned na usab alang sa nabiktima’ng katawhan.
Disyembre 20, 2020, nahimong ‘talk of the town’ usab ang brutal nga pagpusil-patay sa mag-inahan nga si Sonya Gregorio ug anak niining si Frank sa probinsya sa Tarlac nga hinimuan ni Police Senior Master Sergeant Jonel Nuezca.
Matud usab ni Uy, ang krimen usa ka isolated case lamang ug dili angay i-generalize ang entero pwersa sa kapulisan gumikan sa insidente diin kadto kinaiya sa suspek gumikan sa personal nga bangi ug kinahanglang isalig sa korte ang paghukom sa nahisgutan.
“Ang atoa lang is atoa lang i-allow ang proseso to take its course, sa due process. Syempre na man to siya (ang pulis) so mudagan na gyud na (ang kaso), matud ni Uy.
Samtang, daghanang ahensya usab sa gobyerno ang nautingkay gumikan sa kurapsyon sama sa naila na karon nga ‘Pastillas’ bribery scandal nga gikalambigitan sa mga opisyales sa Bureau of Immigration. Nagbaton usab og corruption scandal sa Philippine Health Insurance Corporation (PhilHealth), ug bisan mga opisyales ug otoridad nga nakalapas sa quarantine rules nga ginapatuman ilawom sa pandemic.
Segun ni Uy, kini personal usab nga problema ug dili angay basulon ang Presidente ilabi na nga kampanya sa administrasyon mao ang pagbuntog sa kurapsyon sa Pilipinas.
“Dili nato ma-blame ang atong Presidente kon dili ang uban, naa man gud na sa character sa tao. I’m not saying nga tinuod ni o dili kay wala pa man nahuman ang proseso sa investigation. But kung naa may mga perception nga ingon ana, siguro sa individual na siya, sa kadtong tao nga naggunit sa posisyon,” tataw ni Uy.
Matud sa abogado nga dakung hagit alang sa tanan ang tuig 2020 ilabi na nga gisabayan sa pandemic ang mga dagkung problema sa pangghamanan diin kini nanginahanglan og disiplina ug kooperasyon gikan sa katawhan kung buot man makab-ot ang kalampusan sa unahan.
“Definitely, 2020 is a very challenging year. Dili lang sa Pilipinas kon dili, sa tibuok kalibutan. Very challenging on the part sa atoa, citizens and on the part sa atong gobyerno. Ang challenge dili lang sa gobyerno kon dili sa atong katawhan mismo pud nga mukooperar sa atong regulasyon sa atong pamahalaan,” saysay ni Uy.
Kasama, kini nagpasabot nga tanang pagsulay, kasinatian ug leksyon sa 2020, mamahimo gihapon nga ato’ng magamit kung paunsa nato dal-on ang atong kaugalingon, pamilya, komunidad ug nasud karong tuig 2021.
RadyoMaN Kirby Manzon
