Rice is a political item: Once hisgotan ang bugas, aduna gayud kiniy halapad nga epekto sa kinabuhi sa ordinaryong mga tawo sanglit mokaon man ‘ta’g bugas.
Ug kun mahitabo gayud ang kakulang sa supply sa stocks nga iya sa National Food Authority kun NFA, naturalmente magkapuliki gyud intawon ang yanong konsumante kinsa limitado gyud intawon ang kwartang ipalit ug pagkaon.
Kun mao, kinsay angay manubag niining dakung suliran? Aduna bay mga kadagkuan sa gobyerno nga angay patubagon ning maong taudtaud nang tinonto?
Kun akoy pasulti-on niana, angay lamang tugkan ug tumang kaulaw kining NFA sa ilang kapakyas pagpabaya nga panalipdan ang interes sa tawo base sa ilang mandato nga gilagda sa balaud sa dihang ang ilang buhatan gimugna.
Gani kun aduna pay nahibilin nga delicadeza diha sa NFA, ayaw na ninyo hulata pang maulawan mo in public.
Ako pa ninyo, ayaw na ninyo hulata pa nga si Pres. Rodrigo Duterte na mismo ang mosipa kun mohingilin kaninyo gikan sa pwesto kay segurado kong maulawan ra mo’g husto kahibalo baya ‘ta sa istilo sa pamuno-nasud.
Sa tinood lang, mas makaayo sa nasud kun atong ayagon ug maayo, i-reshuffle o balasahon ug maayo kining istruktura lakip na ang pag-abolisa sa NFA ug magmugna ‘tag mas responsable ug mas epektibong ahensyang adunay matuod nga kasingkasing sa yanong tawo o mga konsumante ug dili ngadto sa mga milyonaryong rice retailers ug traders.
Ako mohagit usab ngadto sa mga banggiitan, bright ug utokang mga magbabalaud sa nasud nga i-montar ang usaka pro-poor policy or agency kinsa tahasan usab mogukod sa mga rice cartels ug price manipulators ug pagpangita’g alternatibo sa rice importation scheme sanglit makauulaw kaayo nga hangtud sa hangtud na lamang nga magapalit kita’g bugas gikan sa mga gagmay’ng nasud sama sa Thailand ug Vietnam kinsa kanhiay estudyante lamang nato sa rice production!
RadyoMaN June Duterte
