Davao City – Sulod sa 365 ka diyas sa tuig 2020, lain-laing mga pulong ang migimaw ug mga pulong nga sagad nga ginagamit ning panahon sa pandemya nunot sa COVID-19.
Naggikan sa 26 ka mga letra, naporma ang managkalahing pulong nga malagmit madala gihapon sa tuig 2021 gumikan sa nagpabiling presensya sa virus.
Usa niini mao ang quarantine, daw murag kambal na sa pulong nga COVID-19 ang quarantine nga sagad madunggan sa mga abiso sa otoridad sama sa ‘mag quarantine sulod sa 14 ka diyas’ ug ‘giandam na ang quarantine facility’, ug ang makaminghoy nga anunsyo matag bulan nga quarantine classification kung extended ba ang Enhanced, Modified, General Community Quarantine.
Si Jeho Santander, usa ka educator nga nagtudlo sa usa ka private school dinhi sa Davao City nag-ingon nga dili na bag-o ang mga pulong nga sagad madungog karong panahona sama sa lockdown, pandemic, quarantine, Personal Protective Equipment (PPE) ug daghan pang uban nga di lang kaayo ginagamit sa una apan naga-exist na.
Sumala niini nga og makadungog ta niining pulonga, di malikayan nga kita makabati og kahadlok o bin ba kaha kabalaka.
“Ana man gyud karong panahona wala may kampante nga mga tao, tanan nanghadlok man gyud aning sakita… So kung makadungog ta ana nga mga words, either magsread siya pg fears sa atoa. Magpuyo nalang gyud tag balay, doble ingat nalang gyud,” segun ni Santander.
Gani ning mga pulonga nahimo na usab nga parte diha sa iyang pagtudlo labi na sa pagpahinumdom sa mga angay buhaton nunot sa pandemya ingon man sa pag-ampo sa mga magtutudlo ug magtutungha nga mahilayo niining sakita.
“Sa among students, always gyud sila ipa-remember kay part man gyud sa pagtudlo. Dili lang man ingon nga mag transmit og knowledge kundili maghatag pud og values sa ilaha kay mao man gyud nang role sa usa ka educator,” dugang ni Santander.
Samtang daghan pa usab nga pulong ang daw murag gidumog karong tuiga sama sa SAP (Social Amelioration Program) nga usa sa mga klaseng ayuda sa gobyerno ngadto sa mga naapektuhan sa pandemya lakip niini ang social distancing, face mask, face shield, ug daghan pang uban.
Akong tapuson kini sa ‘WORD OF THE YEAR’ nga napili sa duha ka online dictionaries subay sa nasinati karong tuiga nga COVID-19 pandemic.
Ug kini nga pulong mao ang PANDEMIC.
Parehong gipili sa Merriam-Webster ug Dictionary.com ang maong pulong gumikan kini ang sagad gina-search sa online dictionary.
Lahi-lahi man ang mitatak sa atong huna-huna ug kasing-kasing nga mga pulong karong tuig 2020, ako nanghinaut nga sa pulong ug mga saad sa Ginoo ‘ta mukapyot kay ingon pa sa Deutoronomy 31:6, “Magmakusganon kamo ug magmadasigon kamo; dili kamo malisang kanila, ug dili kamo mahadlok kanila: kay si Jehova nga imong Dios mao ang magauban kanimo; dili ka pasagdan niya, ni pagabiyaan ikaw niya.”
Kung ikaw papilion Kasama, unsa kaha imong word of the year?
RadyoMaN Renz Barbarona
