SELLER KAN DAGA NA HABONG MAGPIRMA SA DEED OF SALE, PANO NA? DAR CLEARANCE SA BARAKALAN KAN AGRARIAN REFORM LAND, KAIPUHAN
Good morning sa mga masugid na paradangog kan DWNX. Paabotan ta man ning good morning AND HAPPY BIRTHDAY si Mading Evangeline Dehitta, agom ni Pading Jing Dehitta kan GSIS Naga, taga dyan po sa Sister Terese. Happy birthday Mareng Vangie, hali samo ni Cecile, may tismis na mapa halu-halo ka daa 😊. Good morning man sa mga taga GSIS Naga, pinapaabotan po kamo ning pangungumusta ni Misis, mga officemates nya dati.
May 1 ngonian, Labor Day, ipangadyi ta man ang gabos na mga workers. Mas masakit na po baga ngonian ang pag buhya ano po? Sana makatabang pa man ang gobyerno, mayo na ning balance sa satong ekonomiya, dagos pang namarahal ang mga barakalon. Ibali ta na man sa pangadyi ang mga naglilabor sa mga hospital, mangangaki. 😊 Ta holiday, sa naglalabang mga husbands arog ni Pare Koy, rikas-rikasan nindo ta maluto pa kamo, maplantsa, maaling ning mga aki 😊 Tama po yan, pabakasyunon ta man ang mga misis sa pag labor ninda sato during ordinary days. Happy wife, happy life 😊
Ngoniang aga, susumpayan ta po ang naging main topic ta kan nakaaging semana manonongod sa seller kan dagang agricultural na habo magpirma sa deed of sale para sa buyer. Basahon ta po giraray ang text:
“Kung ayaw po magbigay ng nagbenta at may-ari ng lupa ng deed of sale ang rason di pa daw nata-transfer sa residential, dati po kasi taniman ng palay. 8 years na po ang nakaraan, ano po ang dapat gawin? Pwede po ba na ang bumili na ng lupa ang gumawa ng deed of sale? Magkano po kaya ang aabutin. 100 K po ang bili namin, 200 square meters. Salamat po. – please dont mention my number.”
Pigmawot ta po na sumpayan ang discussion ta kan last week. Taano po?
Kadakul-dakul na mga agricultural lands ang may problema ngonian dahil sa mga sale transactions na mayo ning magkakanigong permit hali sa mga ahensya kan gobyerno. Nabanggit ta kan nakaaging semana na baka may mga legal restrictions sa pagpabakal kan daga kaya po dai makagibo ning deed of sale. Saro sa nasambitan ta ang DAR.
Sa posibilidad na baka covered kan agrarian reform law ang nabakal mong daga, pano puede maitransfer ang title sa buyer? Halimbawa baga na:
1. Ang seller sarong agrarian reform beneficiary (ARB); 2. Na ang daga encumbered pa sa Land Bank of the Phil.; 3. Halimbawa pa na baka gadan na si original na ARB, pero ang nagpapabakal baga ngaya iyo ang surviving wife; 3.1. Halimbawa pa ang buyer pigbabakal lang ang portion kan awarded lot kan ARB. Sa mga sitwasyon na nabanggit, ano po ang mga kaipuhang gibohon kan buyer? A. Ini po ang rights and obligations kan mga lado pag imbwelto ang daga na covered kan agrarian reform:
1. Ang ARB prohibido mag transfer ning daga o ano man na portion kaini sa sisay man na private person sa paagi ning barakalan sa laog ning ten (10) years puon sa petsa ning pag award o pagka issue kan CLOA. Pagkatapos lang kan 10 yeara na yan saka puede ipabakal. Sabi po yan kan Section 27 kan RA 6657. Ang allowed lang na pag transfer sa laog kan peryodong yan iyo ang pagmamana pag nagadan ang ARB, o pagtransfer giraray sa gobyerno o sa LBP o sa kaparehong qualified na agrarian reform beneficiaries.
Pano kung dai pa bayad sa Land Bank ang daga kan nagadan ang ARB? Ang obligation to pay the full amount puede asumiron kan saiyang mga tagapagmana, kan surviving spouse halimbawa. Sabi pa yan sa Section 27 kan RA 6657. Pero ang pribiliheyo kan heredero na manahon ang daga bakong automatic, ta sabi kan ley, kaipuhan muna ang prior approval kan bago magkaigwa ning derecho sa daga ang sisay man sa mga tagapagmana. Ta kaipuhan man magpirma ang heredero sa kasuratan sa DAR na uyon sya sa kondisyon na sya na ang ma cultivate kan daga.
2. Uliton ko po, ang sarong tagapagmana kan nagadan na ARB igwang derecho sa daga PERO kaipuhan muna nya bayaran ang full amount kan daga sa Land Bank, kaipuhan magkua ning approval sa DAR kan pagtransfer kan derecho hali sa nagadan na ARB pasiring sa heredero. Yan ang mga obligations bago magkaigwa ning full ownership ang sarong eredero sa daga na under CARP. AFTER approval kan DAR, and bayad na Land Bank, ang eredero puede na ipabakal ang arin man na portion kan daga. 3. Ang buyer na nagbabakal kan daga kan ARB bago ma approve kan DAR ang transfer sa ngaran kan eredro mayo ning official legal right pa na maipa transfer ang title sa name kan buyer. Kaipuhan tabangan muna kan buyer ang seller na makakumpleto kan requirements sa DAR saka Land Bank.
Ano pa ang mga STEPS TO TAKE kan buyer sa sitwasyon na ini? 1. Pag bayad na sa Land Bank, and ang buyer puede na magpapirma ning deed of sale sa seller. Panotrayuhan. Magkua ning TRANSFER CLEARANCE from DAR. Ano po ang transfer clearance? Ang Transfer Clearance sarong certification kan DAR based on the documents submitted kan sarong buyer na nagsasabi kan mga restrictions sa daga, halimbawa, ang buyer mayong ning pagsasadiring sobra sa 5 hectares of agricultural land as a result kan transfer or sale; na ang 10-year holding period nag lapse na; na bayad na ang amortization sa LBP. Ang Transfer Clearance nagsasabi man na ini sarong written notification sa Registry of Deeds na ang DAR is not interposing any objection sa pagparegister kan sale.
Para po sa mga detalye kan iba pang procedure sa pagkua kan Dar clearance and pagpatitulo, ta igwa yan ning nagkakapirang stages, arog kan
1.1. Processing of DAR clearance 1.2. Approval of Land Survey at Land Registration Authority (LRA). 1.3. Pag Secure ning separate title sa Register of Deeds, Magkunsulta na po kamo sa mga abogado na puede mag assist sa gabos na mga prosesong ini.
Pag kumpleto na ang mga clearances, ang seller may mga babayadan pa, siring man ang buyer, arog kan minasunod:
1. Capital Gains Tax equivalent to 6% of the selling price depende kung arin ang mas halangkaw sa price na nasa Deed of Sale o sa zonal value. Sa BIR ang bayad. • Mga Unpaid real estate taxes due (if any).
Ang buyer mabayad kan cost of Registration kung maparehistro kan title. Igwa dyan ning • Documentary Stamp Tax – 1.5% of the selling price or zonal value or fair market value, whichever is higher. To be paid with BIR. • Transfer Tax – 0.5% kan selling price, or zonal value or fair market value, whichever is higher. To be paid sa RoD. • Registration Fee – 0.25% of the selling price, or zonal value or fair market value, whichever is higher. To be paid with the RoD. • Iba pang incidental and miscellaneous expenses incurred during the registration process.
Ayan po, sana na address ta ang concerns sa daga kan texter last week. Kung may mga hapot pa sa topic ta, magtext or call sa numbers kan DWNX.
Bago ako magpaaram, may repeat si sinabi ko na, igwang konstektong spiritwal sa barakalan ning daga. Ang mga transaksyon sa daga kaipuhan ang pagiging honesto. Kadakul sa mga nagpapabakal dai honesto sa buyers. Dakul man sa buyers ang nakakapanloko sa mga maysadiri ning daga. Especially kung bako equal ang estado, ang edukasyon, ang poder o posisyon, kan mga lado. Ang saros a mga lado usually nagtitake advantage kan kaluyahan kan balyong lado. Sabi sa Bible, sarong kasalan yan, that is a dishonest conduct. Sabi sa bible sa – 2 Corinthians 8:20-21: 20 Avoiding this, that no man should blame us in this abundance which is administered by us: 21 Providing for honest things, not only in the sight of the Lord, but also in the sight of men.
God bless you all. Ini po si Atty. Angel Ojastro III Aramon an saindong derecho, INI AN LEY!!!
