ESTUDYANTENG NAGKA INJURY SA LAOG KAN SCHOOL, MAY LIABILITY ANG SCHOOL MANAGEMENT FOR DAMAGES?

Ini An Ley – Friday Edition with Atty. Angel Ojastro III, regularly aired over RMN Naga – DWNX 91.1 FM and DWNX 1611 AM
Good morning po saindo gabos.
Kasuodma pinagselebrar ang International Women’s Day. Ang arog kaining okasyon importante man po sako for several reasons: enot, God gave me my mother who pressed on to give us the much-needed love and care sa tahaw kan kasakitan kan buhay mi kaito, sa tahaw kan pagkaka-abuso man kan saiyang dignity bilang sarong babae, to the point of true self-sacrifice kan sakong Nanay, sya an samong enot na teacher dawa high school lang ang natapos nya, our life-long education became worthwhile dahil saiya; ikaduwa, God gave me my wife who sees to it na ang samong mga aki, saka ako, padagos na magkaigwa ning best values we can have, maging mga maray na ciudadano; ikatolo, igwa akong mga amiga na padagos na nagsisserbing mga lider asin konsensya kan satong banwaan, kan kinaban. Para sa mga kababaihan, pangadyi ko po na ang gabos na kalalakihan, gabos na husbands, gabos na institusyon kabali ang mga nasa gobyerno, mas maging marespeto sa saindo, na bako lang kamo object ning kalaswaan ning isip pati na kan satong Presidente asin iba pang mga namamayo sa bilog na kinaban, na matawan kamo ning tamang pagrekonisar sa saindong mga talento asin kakayahan bako lang bilang mga babae, kundi bilang mga aki kan Diyos.
Ngonian na aga, basahon ta ang text kan saro sa mga paradangog ta:
“Nagkaigwa po kami activity sa school, nadisgrasya si aki ko, nagkahelang, naospital, puede ko po iparefund si nagastos ko sa management kan school?”
Uy, good morning palan sa mga maestro asin maestra, saka sa mga estudyante. Paabotan ta man ning maray na aga si mga teachers and management kan Blessed Lights International Christian Academy, dyan po nagkaklase ang bunso kong si Mick-mick. Salamat po sa maray na padalagan asin katukduan sa mga aki.
Balikan ta ang text. Magayon po ang hapot. Kadakul na po ning mga arog kaiyan na insidente ang naihapot man sako. Pirmi ng igwang mga mangyayaring untoward incidents sa mga eskwelahan dahil sa iba-ibang rason. Igwa kitang halos 25 million na mga estudyante na nag enroll kan June last year sa public saka private schools, puon sa pre-elementary hanggang senior high school. Sa numerong ini, igwa ning mga katibaadang nangyayari sa laog asin luwas kan mga eskwelahan.
Ano man nanggad po ang posibleng liability kan mga schools pag igwang nangyaring injury sa sarong estudyante?
Sa ley, igwa po kitang inaapod na vicarious liability. Ini sarong legal doctrine na nag iimponir ning responsibilidad sa sarong persona dahil sa pagpalyar kan iba sa obligasyon nya, o nag aassign ning liability dahil sa injury sa sarong tao na dawa bako man sya si nagkawsa kan injury pero igwa sya ning special legal relationship na magtao ning klase ning pag ataman sa na injure, na may rasonableng pag iingat sa gabos na mga kaparehong sitwasyon.
Ang arog kaining legal relationship na puedeng makatao ning liability for negligence kabali ang relationship between parent and child, between husband and wife, iyo man sa maysadiri kan sarong behikulo saka sa kagibohan kan saiyang driver, saka sa liability kan employer sa kagibohan kan saiyang employee. Normally po baga, ang kapabayaan kan saro dai man puede isahot sa bako man direktang nakagibo kaini, pero sa mga nasabi tang relationships, puedeng mangyari.
Ano po ang puedeng example kan vicarious liability? Halimbawa, nagdyan ka sa Starbucks, o arin man sa mga paborito mong Café. Kan idinodohol na saimo si mainiton na kape, nabotasan kan staff, naolaan ka na nagkawsa ning burns o pagkapaso, dinara ka sa hospital for treatment, nag gasto sa pagpamedical, namantsahan, naraot si mahal na klaseng bado mo, Chanel, Gucci o Ralph Lauren baga ngaya ang brand. Dai na nadagos si business meeting mo na dapat kuta maclose ka ning deal sa barakalan sa daga worth pirang milyon, ata yaon na si kaolay mong mabakal. Sa gabos mong sinapong danyos na ini, igwang dapat magbayad. Ang employer kan kapehan iyo ang dapat managot sa nakakadanyar na aksyon kan waiter o waitress dahil igwa sinda ning special legal relationship sa pagsirbe sa costumers. Yan po ang ehemplo kan vicarious liability.
Pano po ipapaliwanag ang vicarious liability kan mga eskwelahan sa injury sa mga estudyante?
Ang vicarious liability kan schools nakapalaman sa Article 2180 kan Civil Code. Sa Article 2180, ang Civil Code nagsaysay kung sirisay ang igwang vicarious liability, kabali dyan ang mga teachers saka mga namamayo kan mga establishments of arts and trades with respect sa saindang mga students saka sa mga apprentices hangga’t yaon sinda sa custody kan teachers o school. Ang solamenteng ground para dai maging liable ang teacher o school, kung maprove ninda na nag gibo sinda ning mga measures o paagi para sa safety kan arin mang student and ang pagpapasigurong ini mapasa sa standard kan ley na diligence of a good father of a family. Para sa mga law students na nagdadangog, remember the doctrine bonum pater familia, your Article 2180 on the law on Torts explains this. Boot sabihon, ang klase kang preventive measures in place, dapat kung pano nangangataman ang sarong mapinadangat na magurang sa saiyang aki. Pag arog kayan, gabos na kayang maisip na paagi gigibohon, kita po bagang mga magurang halos ngani habo tang makagat ning lamok ang aki ta. Yan ang magiging hapot kan husgado sa mga teachers asin schools pag sinda naireklamo for an injury kan sarong aki.
Ano po ang meaning kan custody sa ley, ta sabi baga kan Article 2180, pag nasa custody kan teacher o school ang estudyante, presumed ang na igwa sindang vicarious liability. Sabi kan Supreme Court sa kasong Amadora v. CA, para magkaigwang custody ang school, dai man boot sabihon na nagboboard ang estudyante sa laog kan eskwelahan, kundi ang boot sabihon kan custody, ang teacher o school igwang control sa activity, nasa laog baga halimbawa kan school, saka under the influence kan school authorities ang aki kan oras ning pangyayari. Dawa pa yan nagpuon na ang semester ning kralasehan o dai napuon ang school term. As long as ang student nasa laog pa kan disciplinary authority kan school, may control pa sa behavior nya ang rules kan school, ang aki masasabing nasa custody kan eskwelahan.
Hanggang ang estudyante nasa laog kan school premises dahil sa lehitimong activity, o nasa pag exercise kan legitimate na student right, o nasa pag enjoy kan sarong pribilehioyo bilang estudyante, halimbawa nag aatendir ning programa arog kan intrams na sponsored kan school maski paradalan lang ang aki ta. Ang responsibility kan school authorities sa student napadagos.
Igwa man ning inaapod na doctrine of in loco parentis. Ini tataramong latin pero bako po boot sabihon na loko ang magurang, pero kaagid dyan. Ano ang boot sabihon kaini? Ang school heads and teachers igwa ning vicarious liability dahil sinda konsideradong substitute parents, sabi kan Article 218 kan Family Code. Pag hinatod ta na ang mga aki sa school, ang satong boot iyo na sinda na ang bahala sap ag edukar, pag ataman, na garo man lang kita bilang magurang.
Ang schools nagkokompli sa obligasyon na yan sa paagi kan mga administrators and teachers, ang mga parents man nakompli kan satong obligasyon sa paagi ning pagpalaog/pagpaklase sainda sa schools, ta may duty kitang paklasehon sinda base sa Article 220 kan Family Code saka Article 72 kan Child and Youth Welfare Code. Sa momentong naipasa ta sa school ang custody sa mga aki ta, ang school, mga administrators saka teacher nashare na sa parental authority. Ini ang esensya kan principle of substituted parental authority.
Pag ang sarong teacher nagpalya na maiprovide ang due diligence na kaiba kan substituted parental authority, may problema sya sa ley. Ang maestra bako lang sa pagtokdo ang responsibility. Kabali ang vigilance over their students or pupils”. Ta ang boot po talagang sabihon kan in loco parentis iyo na “in the place of a parent”.
Ang ley nagsasabi na ang teachers saka heads kan school staff liable unless maipaheling ninda na they observed all the diligence to prevent damage.”
Ang ley na apply sa gabos na klase ning eskwelahan, academic or vocational. Pag ang academic institution nag ako kan estudyante for enrollment, igwa tolos ning na establisir na contract sa magurang saka sa aki. Ang contract na yan between school and student igwang nakapalaman na public interest. Sa parte kan school, may agreement na tawan ang estudyante ning education na makakatao ning necessary tools and skills sa pagpadagos ning higher education or pasiring sa sarong profession. Ang estudyante man nag aagree na masunod sa mga academic requirements asin masunod sa gabos na rules and regulations.
Pano po kung lampas ng 18 years old ang estudyante o bako ng menor de edad?
Sabi kan Supreme Court sa kasong Spouses Palisoc v. Brillantes, ang teachers responsible man sa gibo kan students dawa pa emancipated na sinda o 18 years old and above. Ano po ang nangyari sa Palisoc case? Si Dominador Palisoc, saka si Virgilio Daffon na bako ng minor kaito, magkaklase sa dating Manila Technical Institute. Kan recess, nagkaiwal, nagadan ni Virgilio si Dominador. Sabi kan Korte, kabali ang school and teacher sa dapat magbayad damages. Ta dawa daa recess, dapat igwang adequate supervision ang school and teachers sa mga activities of the students sa laog kan school premises to protect their students from harm, whether at the hands of fellow students or other parties. Ang other parties kabali ang mga visitors saka mga tenants kan school arog kan mga nagpapabakal ning kakanon sa laog.
Ayan po. Sana nakadagdag kita sa saindong karaman sa ley. Para sa mga hapot na legal, magtext or call sa numbers kan DWNX.
Bago ako magpaaram, pagirumdom sa gabos, lalo sa mga school administrators kan public and private schools, siring man sa mga teachers, kamo po may obligasyon man sa Diyos na magprovide ning tama, maray asin safe na environment para sag abos na estudyante. Ang school is considered a home for our kids. Garo man sana nasa pamilya, sa sadiring household. Ang sisay man saindo na dai makatao ning tama para sa school household nindo, may kasalam sa Diyos. Sabi sa –
1 Timothy 5:8
But if anyone does not provide for his own, and especially for those of his household, he has denied the faith and is worse than an unbeliever.
God bless you all.
Ini po si Atty Angel Ojastro III Aramon an saindong derecho, INI AN LEY!!! Good morning po saindo gabos. Kasuodma pinagselebrar ang International Women’s Day. Ang arog kaining okasyon importante man po sako for several reasons: enot, God gave me my mother who pressed on to give us the much-needed love and care sa tahaw kan kasakitan kan buhay mi kaito, sa tahaw kan pagkaka-abuso man kan saiyang dignity bilang sarong babae, to the point of true self-sacrifice kan sakong Nanay, sya an samong enot na teacher dawa high school lang ang natapos nya, our life-long education became worthwhile dahil saiya; ikaduwa, God gave me my wife who sees to it na ang samong mga aki, saka ako, padagos na magkaigwa ning best values we can have, maging mga maray na ciudadano; ikatolo, igwa akong mga amiga na padagos na nagsisserbing mga lider asin konsensya kan satong banwaan, kan kinaban. Para sa mga kababaihan, pangadyi ko po na ang gabos na kalalakihan, gabos na husbands, gabos na institusyon kabali ang mga nasa gobyerno, mas maging marespeto sa saindo, na bako lang kamo object ning kalaswaan ning isip pati na kan satong Presidente asin iba pang mga namamayo sa bilog na kinaban, na matawan kamo ning tamang pagrekonisar sa saindong mga talento asin kakayahan bako lang bilang mga babae, kundi bilang mga aki kan Diyos.
Ngonian na aga, basahon ta ang text kan saro sa mga paradangog ta:
“Nagkaigwa po kami activity sa school, nadisgrasya si aki ko, nagkahelang, naospital, puede ko po iparefund si nagastos ko sa management kan school?”
Uy, good morning palan sa mga maestro asin maestra, saka sa mga estudyante. Paabotan ta man ning maray na aga si mga teachers and management kan Blessed Lights International Christian Academy, dyan po nagkaklase ang bunso kong si Mick-mick. Salamat po sa maray na padalagan asin katukduan sa mga aki.
Balikan ta ang text. Magayon po ang hapot. Kadakul na po ning mga arog kaiyan na insidente ang naihapot man sako. Pirmi ng igwang mga mangyayaring untoward incidents sa mga eskwelahan dahil sa iba-ibang rason. Igwa kitang halos 25 million na mga estudyante na nag enroll kan June last year sa public saka private schools, puon sa pre-elementary hanggang senior high school. Sa numerong ini, igwa ning mga katibaadang nangyayari sa laog asin luwas kan mga eskwelahan.
Ano man nanggad po ang posibleng liability kan mga schools pag igwang nangyaring injury sa sarong estudyante?
Sa ley, igwa po kitang inaapod na vicarious liability. Ini sarong legal doctrine na nag iimponir ning responsibilidad sa sarong persona dahil sa pagpalyar kan iba sa obligasyon nya, o nag aassign ning liability dahil sa injury sa sarong tao na dawa bako man sya si nagkawsa kan injury pero igwa sya ning special legal relationship na magtao ning klase ning pag ataman sa na injure, na may rasonableng pag iingat sa gabos na mga kaparehong sitwasyon.
Ang arog kaining legal relationship na puedeng makatao ning liability for negligence kabali ang relationship between parent and child, between husband and wife, iyo man sa maysadiri kan sarong behikulo saka sa kagibohan kan saiyang driver, saka sa liability kan employer sa kagibohan kan saiyang employee. Normally po baga, ang kapabayaan kan saro dai man puede isahot sa bako man direktang nakagibo kaini, pero sa mga nasabi tang relationships, puedeng mangyari.
Ano po ang puedeng example kan vicarious liability? Halimbawa, nagdyan ka sa Starbucks, o arin man sa mga paborito mong Café. Kan idinodohol na saimo si mainiton na kape, nabotasan kan staff, naolaan ka na nagkawsa ning burns o pagkapaso, dinara ka sa hospital for treatment, nag gasto sa pagpamedical, namantsahan, naraot si mahal na klaseng bado mo, Chanel, Gucci o Ralph Lauren baga ngaya ang brand. Dai na nadagos si business meeting mo na dapat kuta maclose ka ning deal sa barakalan sa daga worth pirang milyon, ata yaon na si kaolay mong mabakal. Sa gabos mong sinapong danyos na ini, igwang dapat magbayad. Ang employer kan kapehan iyo ang dapat managot sa nakakadanyar na aksyon kan waiter o waitress dahil igwa sinda ning special legal relationship sa pagsirbe sa costumers. Yan po ang ehemplo kan vicarious liability.
Pano po ipapaliwanag ang vicarious liability kan mga eskwelahan sa injury sa mga estudyante?
Ang vicarious liability kan schools nakapalaman sa Article 2180 kan Civil Code. Sa Article 2180, ang Civil Code nagsaysay kung sirisay ang igwang vicarious liability, kabali dyan ang mga teachers saka mga namamayo kan mga establishments of arts and trades with respect sa saindang mga students saka sa mga apprentices hangga’t yaon sinda sa custody kan teachers o school. Ang solamenteng ground para dai maging liable ang teacher o school, kung maprove ninda na nag gibo sinda ning mga measures o paagi para sa safety kan arin mang student and ang pagpapasigurong ini mapasa sa standard kan ley na diligence of a good father of a family. Para sa mga law students na nagdadangog, remember the doctrine bonum pater familia, your Article 2180 on the law on Torts explains this. Boot sabihon, ang klase kang preventive measures in place, dapat kung pano nangangataman ang sarong mapinadangat na magurang sa saiyang aki. Pag arog kayan, gabos na kayang maisip na paagi gigibohon, kita po bagang mga magurang halos ngani habo tang makagat ning lamok ang aki ta. Yan ang magiging hapot kan husgado sa mga teachers asin schools pag sinda naireklamo for an injury kan sarong aki.
Ano po ang meaning kan custody sa ley, ta sabi baga kan Article 2180, pag nasa custody kan teacher o school ang estudyante, presumed ang na igwa sindang vicarious liability. Sabi kan Supreme Court sa kasong Amadora v. CA, para magkaigwang custody ang school, dai man boot sabihon na nagboboard ang estudyante sa laog kan eskwelahan, kundi ang boot sabihon kan custody, ang teacher o school igwang control sa activity, nasa laog baga halimbawa kan school, saka under the influence kan school authorities ang aki kan oras ning pangyayari. Dawa pa yan nagpuon na ang semester ning kralasehan o dai napuon ang school term. As long as ang student nasa laog pa kan disciplinary authority kan school, may control pa sa behavior nya ang rules kan school, ang aki masasabing nasa custody kan eskwelahan.
Hanggang ang estudyante nasa laog kan school premises dahil sa lehitimong activity, o nasa pag exercise kan legitimate na student right, o nasa pag enjoy kan sarong pribilehioyo bilang estudyante, halimbawa nag aatendir ning programa arog kan intrams na sponsored kan school maski paradalan lang ang aki ta. Ang responsibility kan school authorities sa student napadagos.
Igwa man ning inaapod na doctrine of in loco parentis. Ini tataramong latin pero bako po boot sabihon na loko ang magurang, pero kaagid dyan. Ano ang boot sabihon kaini? Ang school heads and teachers igwa ning vicarious liability dahil sinda konsideradong substitute parents, sabi kan Article 218 kan Family Code. Pag hinatod ta na ang mga aki sa school, ang satong boot iyo na sinda na ang bahala sap ag edukar, pag ataman, na garo man lang kita bilang magurang.
Ang schools nagkokompli sa obligasyon na yan sa paagi kan mga administrators and teachers, ang mga parents man nakompli kan satong obligasyon sa paagi ning pagpalaog/pagpaklase sainda sa schools, ta may duty kitang paklasehon sinda base sa Article 220 kan Family Code saka Article 72 kan Child and Youth Welfare Code. Sa momentong naipasa ta sa school ang custody sa mga aki ta, ang school, mga administrators saka teacher nashare na sa parental authority. Ini ang esensya kan principle of substituted parental authority.
Pag ang sarong teacher nagpalya na maiprovide ang due diligence na kaiba kan substituted parental authority, may problema sya sa ley. Ang maestra bako lang sa pagtokdo ang responsibility. Kabali ang vigilance over their students or pupils”. Ta ang boot po talagang sabihon kan in loco parentis iyo na “in the place of a parent”.
Ang ley nagsasabi na ang teachers saka heads kan school staff liable unless maipaheling ninda na they observed all the diligence to prevent damage.”
Ang ley na apply sa gabos na klase ning eskwelahan, academic or vocational. Pag ang academic institution nag ako kan estudyante for enrollment, igwa tolos ning na establisir na contract sa magurang saka sa aki. Ang contract na yan between school and student igwang nakapalaman na public interest. Sa parte kan school, may agreement na tawan ang estudyante ning education na makakatao ning necessary tools and skills sa pagpadagos ning higher education or pasiring sa sarong profession. Ang estudyante man nag aagree na masunod sa mga academic requirements asin masunod sa gabos na rules and regulations.
Pano po kung lampas ng 18 years old ang estudyante o bako ng menor de edad?
Sabi kan Supreme Court sa kasong Spouses Palisoc v. Brillantes, ang teachers responsible man sa gibo kan students dawa pa emancipated na sinda o 18 years old and above. Ano po ang nangyari sa Palisoc case? Si Dominador Palisoc, saka si Virgilio Daffon na bako ng minor kaito, magkaklase sa dating Manila Technical Institute. Kan recess, nagkaiwal, nagadan ni Virgilio si Dominador. Sabi kan Korte, kabali ang school and teacher sa dapat magbayad damages. Ta dawa daa recess, dapat igwang adequate supervision ang school and teachers sa mga activities of the students sa laog kan school premises to protect their students from harm, whether at the hands of fellow students or other parties. Ang other parties kabali ang mga visitors saka mga tenants kan school arog kan mga nagpapabakal ning kakanon sa laog.
Ayan po. Sana nakadagdag kita sa saindong karaman sa ley. Para sa mga hapot na legal, magtext or call sa numbers kan DWNX.
Bago ako magpaaram, pagirumdom sa gabos, lalo sa mga school administrators kan public and private schools, siring man sa mga teachers, kamo po may obligasyon man sa Diyos na magprovide ning tama, maray asin safe na environment para sag abos na estudyante. Ang school is considered a home for our kids. Garo man sana nasa pamilya, sa sadiring household. Ang sisay man saindo na dai makatao ning tama para sa school household nindo, may kasalam sa Diyos. Sabi sa –
1 Timothy 5:8
But if anyone does not provide for his own, and especially for those of his household, he has denied the faith and is worse than an unbeliever.
God bless you all.
Ini po si Atty Angel Ojastro III Aramon an saindong derecho, INI AN LEY!!!