Marhay na aga po saindo gabos. Mainit na po ang panahon, mainit na man ang pulitika, mainit na man sa mga harong kaya kadaklan gusto magpa presko sa mga may tubig na rest and recreation areas. Pero habang kita po nag eenjoy sa mga dagat, sa mga salog and pools, sa mga waterfalls, dai po kita mag-apon ning basang ning satong mga ati. Gabos na dara tang basura i-apon sa mga tamang basurahan. Ang mga resort owners mag istrikto po sa pag collect and pag dispose man. Ta all over sa mga kadagatan, grabe na ang plastic. Nagkakagaradan ang mga kasiraan, nagkanos na kan mga bakasyunan dahil sa mga naglalataw-lataw na basura. Reminder po yan sa gabos. Earth Day po sa April 22. Let us all help end plastic pollution.
Ngonian na aga, satong pag-olayan ang tungkol sa mga pag tap ning electrical connections sa kataid. May text po sato, basahon ta:
“naki- tap nguna kami atubangan kan harong ta mayo pa kami kuryente. ngonyan po may nag-aging mini-truck. Naputol si wire me. pigbakal me P500. tapos pigdumanan ko si pigbakalan ko hardware ning wire. Savi ko naputol kang driver nindo na me kargang baybay si wire me. sabi samu, kami daw may kasalan. sa hiling mu kami po ang may sala? excuse my number. sana mabasa po ini.”
Maray pong pag-olayan ini. Taano po?
Dakul sato sa Pilipinas ang nag gigibo kaiyan. Sa mga personal visits ko sa mga informal settler communities sa bilog na Pilipinas puon pa kan 2010 hasta sa ngonian bilang parte kan mga trabaho ko sa national government, countless families ang nakikitap lang sa mga pagtaraid. Dahil sa mga safety issues kan electrical connections na yan, dakul man ang nasusuluan ning harong, may nagagadan, may na iinjure, may mga naghahabon ning kuryente. Gabos po yan may negatibong impact bako lang sa mga imbweltong tao, sa mga pamilya ninda, kundi sa bilog na komunidad asin sa ekonomiya kan nasyon. Ang kasulo sa sarong komunidad nagiging obligasyon kan gobyerno sa punto ning pagtabang sa mga nasuluan, ang pondong dapat mapunta sa mga productive services sato napupunta sa pag asistensya dahil minsan kita dai nagsusunod sa mga regulasyon on electrical safety. What we do personally pirming may epekto sa kapwa tao.
Balikan ta po ang hapot kan texter, kun maoobliga nya ang may sadiri kan truck na magbayad sa danyos sa naputol na wire ning kuryenteng pigtatap nya lang sa kataid nya.
Depende po, kung ika nagkokompli sa Electrical Code, sa National Building Code saka sa RA 7832 o ang ley laban sa pilferage ning kuryente.
Sabi kan Electrical Code kan Pilipinas, kaipuhan mo ang permit bago mag gibo ning ano man na electrical installation. Required man na ma inspection ini. Ang *EXCEPTIONS* sa permit requirement iyo lang ang minasunod:
1. installation of electrical portable equipment rated not more than 1,200 Voltage. 2. reconnection kan mga disconnected service due to non-payment kan electric bill or change of occupants for a period of one year.
Base sa text, ang electrical wire nagko-cross sa tinampo. Kaipuhan mo po magcomply sa provision kan Electrical Code tungkol sa OVERHEAD SERVICE-DROP CONDUCTOR.
Ini pong overhead service conductor hali sa huring poste or other aerial support pasiring saka kabali ang mga splices kung igwa, connecting si service entrance conductors sa building o harong kan kataid mo or other structure.
Dapat po magcomply ka sa SIZE AND RATING kan wire. Dapat po igwang sufficient ampacity para makaya ang load na dai malangkaw ang temperature na makakaraot sa wire covering or insulation kan conductors and dapat igwang tamang mechanical strength. Igwa pong required na Minimum size. Ang conductors dapat dai na magsadit pa sa 8 mm2 copper, 14 mm2 aluminum or copper-clad aluminum. Ang CLEARANCES dapat lagpas sa bubong kan harong, ta ang Conductors dapat may vertical clearance of not less than 2,500 mm hali sa roof surface. Ang Vertical clearance hali sa Ground dapat 3,100 mm – sa electric service entrance sa buildings, or at the drip loop of the building electric entrance, or kung maagi sa ibabaw kan public areas or sidewalks dapat 3,700 mm para sa mga lugar na listed sa 4,600 mm classification kung ang voltage is limited sa 600 volts to ground. Ang height clearance po sa tinampo dapat 4,600 mm kung ang wire ilalaag over residential property and driveways, saka sa commercial areas na dai inaagihan ning truck traffic. 5,500 mm kung over public streets, alleys, roads, parking areas na inaaragihan kan mga truck, driveways sa ibang residential property, saka sa ibang daga na inaagihan man mga vehicles arog kan cultivated lands, grazing lands, forest lands, saka orchard. Sabi man sa ley, ang makabit po kan mga wires over a road dapat qualified na electrician.
Sabi man sa National Building Code, mayong persona ang puedeng mag gamit o mag okupa kang street, alley or public sidewalk for the performance of work covered kan building permit except itong mga allowed lang kan Building Code. Mayo man ning persona ang puedeng mag gibo ning ano man na trabaho arog kan electrical installation over a street o road o public way na gamit kan mga pedestrian, unless ang pedestrians are protected base sa standards kan Building Code. Ang Building Code pigcite man ang Electrical Code bilang standards sa safety kan installation ning mga wires. May administrave fines and criminal penalties po ang violations kan ley sa electrical installations.
Kung ika nakitap sa kataid mo na dai man registered na consumer kan electric coop o mayo ka ning permit hali sa electric coop kan lugar, ini considered as illegal na pag gamit ning kuryente, sabi kan RA 7832 o ang “Anti-electricity and Electric Transmission Lines/Materials Pilferage Act”. Kung ang kataid mo bako man si registered na consumer, dawa pa nagtugot syang makitap ka, pilferage po yan ning kuryente, puede ka makasuhang criminal. May multa saka kulong.
Kung ang texter ta compliant sa mga ley na ini, puede ka magclaim ning danyos sa truck owner, pero kung may violation ka sa pag install mo kan wire dawa pa may pagtugot ang kataid mo, ta kaipuhan mo man ang approval kan mga otoridad, dai ka puede makaclaim. Sa pag install kan wire if in violation sa ley, ang nag pa install nag asumir kan risk na baka madamage ini o makakawsa ning damage. Sa bagay na yan, ang sabi kan supreme court, He who voluntarily assumes a risk, does not suffer damage[s] thereby. Kung pareho kamong at fault kan truck owner, pareho kamong dai makakaclaim sa kada saro. Halimbawa kung ika nagkabit ning wire na non-compliant sa nasabing kong ley, asin ang truck driver dawa naheling man ang wire dai naggibo ning paagi na malikayan ang pagkaputol kan wire, bako lang para sa may sadiri kan wire kundi mas para sa safety kan publiko na puede makuryente kan putol na live wire. Sabi kan Supreme Court, Where both are at fault, no one can found a claim. Ang apod po sa legal principle na yan sa Latin, in pari delicto.
Ayan po. Sana nasimbag ta ang hapot kan texter. Kung may dagdag pang kahapotan, magtext or call lang sa numbers kan DWNX.
Bago ako magpaaram, pinapagiromdom ko po sa gabos, na kung kita may reklamo laban sa kapwa ta, kung kita may planong magkaso, let us first examine ang mga sadiri ta – ano po kita man may sala o may kontribusyon sa issue, sa misunderstanding, sa kariribokan? Meditate and pray first for guidance of God before making any decision laban sa kapwa. Ang sabi po sa Bible, dapat akuon ta muna ang satong mga sala bago kita mangsahot sa iba. Sabi sa –
1 Corinthians 6:7:
Now therefore there is utterly a fault among you, because ye go to law one with another. Why do ye not rather take wrong? why do ye not rather suffer yourselves to be defrauded?
Hanggang sa masunod. God bless you all.
Ini po si Atty Angel Ojastro III, aramon an saindong derecho, Ini an Ley!!!
