Davao City – Namatikdan gayud ang pag-usab usab sa mga pamaagi natong mga Pinoy sa kostumbre kun tradisyon sa paghandom sa ‘Todos Los Santos’ o ‘Kalag-Kalag’ karong panahona itandi sa nanglabay’ng mga katuigan.
Kini maoy lantaw karon ni Dr. Christopher Ryan Maboloc, Assistant Professor in Philosophy sa Ateneo de Davao University (ADDU) atol sa pakighinabi kaniya ni RadyoMan June Duterte sa tulumanong ‘Straight to the Point.’
“Well, aduna nay mga changes apan ang pinaka-lintunganay gyud niini unta mao ang pag-ampo basically sa aspeto sa culture tungod kay naa diha ang atong paghandom sa minahal sa kinabuhi, so part niini ang ‘value’ sa family, meaning to say ang panagtapok diha nianang adlawa… part pud na siya nga matawag diha sa pagpakabuhi kung unsa ‘tong maayong butang nga nahimo sa mga mipanaw na ug paghatag og hope o paglaum diha labaw natong mga buhi pa tungod padayon kita diha sa unahan in terms sa pagkab-ot sa meaning sa pagpakatao nato nganhi sa kalibutan”, segun ni Maboloc.
Matud sa propesor nga ang pag-ampo mao ang ‘essence’ kun diwa sa pag-komemorar sa ‘Todos los Santos’ aron malimpyo ang mga kalag.
“Kining duha basically naa diha ang pag ampo sa kinabuhi sa tao. Kinabuhi sa tao of course pinaka bug-at sa aspeto sa gimbuhaton mao ang ginatawag nga ‘will’ apan dili tanang butang atong ma-esplika ug naay mga butang pud nga matawag nato nga ‘transcendental’ ug naa diha ang aspeto sa ‘faith’ ug pag-ampo so meaning to say pag recognize unsa ‘tong mga butang nga di makaya isip usa ka ‘finite’ nga ‘being’… apan beyond that, adunay mga butang kung asa kinahanglan nato nga mu-‘go beyond’ diha ug mao kini ang pinakalintunganay nganong adunay pag-ampo ug pagsalig nganha sa Labawng Makagagahum,” dugang sa Davao academician.
“Klase-klase man kun usahay magkasungi ang pagsabot sa katawhan bahin sa paghandom niining mga adlawa apan usa lang ang tumong niini mao ang pag-ampo sa mga minahal sa kinabuhi nga mipanaw na,” panapos ni Maboloc.
RadyoMaN Renz Barbarona