Marhay na aga po sa mga paradangog kan DWNX. Pasensya na po ta absent kita sa ere suodma, medyo nagmati po kita dahil sa exhaustion sa mga trabaho saka kakulangan sa turog, nagbaba resistensya ta. Salamat po sa mga nag paabot ning well wishes, medyo maray na po kita. Health is wealth man nanggad.
Good morning man ki judge Ambette Palma
Idadagos ta po ang pagtokar kan SSS law, may hapot ang sarong senior citizen na paradangog. Ini po ang text nya:
“ako po 63 years old na… pig-advance ko bayad ang pay-out to complete 120 months. pwede na daw po ba e-advance ang pension?… salamat po.”
Maray na aga po sa senior citizens. Maray po na matawan ning focus ang mga senior citizen retirees under kan social security system. Taano po?
Igwang 2.31 million na mga pensioners under kan SSS. Sigurado madagdag pa ang bilang na ini. Ang numero kan senior citizens ta expected na madakula this year, ang pinakahuring projections kan Population Commission (POPCOM) nagsasabi na madagdag ning 0.23 percent this 2018, magiging lampas sa 8 million Filipino senior citizens. Ini 8.2 percent kan satong total population. Out of 8.2 million na yan, ang 5 million magiging edad 65 asin ang mas pa sa 65 maabot sa 4.7 percent kan satong population. Pagurang na po ang populasyon ta. Kadaklan sa mga nasyon na considered aging kung nag-abot na sa at least 7% kan population na sobra sa 65 years old. Ang sarong aging population nagtatao ning magabat na problema sa workforce kan nasyon, siring ang problema kan mga developed countries arog kan Japan, Italy, Germany.
Naromdoman ko po kan nagpa Japan kami ni misis, si mga hotels na dinagosan mi ang gabos na room attendants mga gurang na, ngalas kami, ta minsan dai na kami nadadangog. O baka dai lang kami naiintindahan ta dai mi aram mag Nihonggo. Ok man po kuta ta may trabaho pa man si mga elderly Japanese, pero sa edad nindang yan na dapat medyo relax na, sige pa ang buruhat kan mga kama, sige pa ang linig kan mga carpets. Sa Germany nagsasara ang ibang mga hospitals ta mayo ng younger generation ning mga nurses, kaya po baga nagtake in na sinda ning mga migrants hali sa mga refugees kan Syria ta magiging dakula and younger ang workforce ninda. May panahon pa kita, sabi sa studies, hanggang taong 2030 igwa kitang hoven na population.
Balikan ta ang hapot kan texter. Sya 63 years old, binayaran nya na ang 120 monthly contribution, puede na daw sya makakua ning pension?
Asumiron ta po ngona na bako kang minero, ta medyo iba po ang rules ning pag pension sa mga minero. Sabagay kung taga Naga ka po halos mayo man kitang minero digdi.
Ika po qualified ng mag avail kan retirement benefits basta laog ka sa conditions kan ley. Aramon ta po kung qualified ka na. Sisay po ang qualificado sa retirement pension sa SSS?
1. ang Member na nakabayad ning at least 120 monthly contributions bago kan semester kan retirement nya, saka kung ika: a) at least 60 years old, dai na employed o dai ka na nagtatrabaho bilang Self-Employed, bilang OFW/ o bilang kasambahay; b) kung ika at least 65 years old whether or not nagtatrabaho pa; c) kung ika underground na minero na at least 55 years old na dai na employed (optional retirement) o kung at least 60 years old na minero employed pa o dai na; or e) kung ika total disability pensioner na nakarecover sa disability mo saka at least 60 years ka na.
2. kung ika dating retiree-pensioner, nasuspinde ang pension ta nagkatrabaho ka giraray, tapos nagpondo giraray magtrabaho.
3. kung ika SS member na is 60 years pataas, pero dai pa 65, may 120 contributions o mas pa, puede ka magpadagos magbayad kan monthly contributions mo bilang voluntary member hasta 65 years old para mas halangkaw ang valor kan saimong mga benefits.
Sabi kan RA 8282, sa SEC. 12-B, ang SS member na nakabayad na ning at least one hundred twenty (120) monthly contributions bago kan semester kan retirement saka nakaabot na sa sixty (60) years, nagpondo na magtrabaho, puede na magclaim retirement benefits. Boot sabihon, dapat nakumpleto mong bayadan si 120 contributions at six months bago ka nagretire, saka si retirement age mo at least 60 years old. Kung nagpondo ka pa lang po magtrabaho, asin pagado na ang 120 monthly mo anom na bulan bago ka nagpondo, puede ka na magkua sa SSS kan benefits mo. Otherwise, kung dai haman si conditions nay an sa ley, aadvisan ka po kan SSS na idagos mo muna ang contribution hasta makaabot ka sa 65 years old.
Ano po ang Retirement Benefit? Cash benefit po ini na ibinabayad bilang monthly pension o bilang lump sum sa SSS member na dai na makatrabaho dahil sa edad.
Pag kumpleto po ang requirements mong yan, ano ang saimong retirement benefits?
1. igwa kang Monthly pension – lifetime na cash benefit bulan-bulan. May option kang hagadon ang first eighteen (18) monthly pensions mon a lump sum, discounted sa preferential rate of interest depende sa SSS;
2. may option kang mag lump sum amount – one-time payment yan. equal sa total contributions mo plus ganansyang interest bayad kan SSS.
Uliton ta po, sisay ang qualified mag avail kan lump sum retirement amount?
Kung ika at least 60 years old (or 55 years old pag minero) para sa mga nag optional retirement, o kung ika 65 years old (60 years old sa mga minero) para sa inaapod na technical retirement, kung sa gobyerno baga ang apod dyan compulsory retirement, tapos bayad mo ang at least 120 monthly contributions
Baka po kamo maribong, iba po si 18-months advance pension. Ining advance pension mahahagad mo lang sa pag file mo kan enot na retirement claim, ang Dependent’s Pension saka ang 13th Month Pension dai kabali sa pagcompute kan advanced 18 months pension. Mareresibe mo ang regular pension mo puon sa ika-19th month pagkatapos mo makua ang 18 months, mapalipas ka ning 18 bulan bago mo maresibe ang regular monthly pension.
Pano po saindo itatao ang monthly pension? Sa paagi kan designated na bangko mo. Dapat magbukas ka ning single savings account (o puede man si dati mong savings account sa ngaran mo lang). I-submit mo sa SSS ang savings account number saka photocopy kan passbook pag file mo kan retirement application, o magfillup kan kan Visa Cash Card Enrollment Form. Si original passbook mo ang ipipresentar. For ATM accounts, ang ngaran mo dapat naka emboss sa ATM card saka ang savings account number nasa ATM card halos gabos na man na ATM arog kayan. Kung mayo ka pang existing na single savings account, ang SSS matao ning Letter of Instruction na porma, dadarahon mo yan sa SSS-accredited bank para makaopen ka kan savings account sa ngaran mo lang, dai puede ang may kaibang ngaran sa account.
Pag lump sum, pano itinatao kan SSS ang retirement benefits? Puon kan May 2016, puede mo pillion sa paagi kan saimong bank account, instead na sa paagi kan check na pinapadara dati by mail.
Kan nakaaging taon, nagtao ning P1,000 increase sa pension kada bulan ang presenteng administrasyon, plano na dagdagan ini ning additional na P1,000 bago mag 2022. Pero, puon kan January 2018, nagdagdag na man po ang saindong mga monthly contributions, ang bawas na saindong mga sweldo 12.5% na kan declared na monthly income mo para man daa mabawi kan SSS si idinagdag sa monthly pension. Madagdag ning 1.5% kada taon ang saimong babayadan sa mothly contribution hasta taon 2020, boot sabihon, kung ika may monthly income na P10,000, ang dapat mong contribution sa SSS P1,250 puon kan January hasta December 2018, pag abot kan January 2019, magiging P1,400 na ang babayadan mo monthly. Tutuo na mas halangkaw ang employer’s share sa babayadang ini, pero palangkaw man giraray ang saimong share. Sa parte kan employers, mas madagdag man ang gastusan. Kung dai man daa po ini gigibohon kan SSS, baka sa taong 2025 mayo na daang kwarta ang SSS pambayad sa mga members ta nagdagdag ngani kan pension.
Bukod sa dagdag sa monthly pension, plano man kan SSS na dagdagan ang maternity, sickness, saka funeral benefits kan members. Pero sa paglangkaw man kan gabos na barakalon saka mga costs kan services dahil sa TRAIN law kan presenteng administrasyon, garo halos mayo man epekto ang dagdag na social security benefits. Sabi kan iba, maray na sa mayo, pero ang mas dapat na hapot, ano po nag iimprove man daw ang kalidad kan satong pagbuhay? Ta kung dai, halos parehas lang sa dating pirming kulang na services, then, dai naootob kan gobyerno ang nakalaag sa presenteng Constitution na obligasyon kang Estado na palangkawon ang kalidad kan buhay kan mga tao. Sabi sa Article II, SECTION 9. “The State shall promote a just and dynamic social order that will ensure the prosperity and independence of the nation and free the people from poverty through policies that provide adequate social services, promote full employment, a rising standard of living, and an improved quality of life for all.”
Sana bako man pang public relations na paluwas kan gobyerno ang mga huna ta dagdag sato, sana maging tutuo ang pagkompli kan administrasyon sa constitutional duty kaini sa namamanwaan. Bako daw kaya gusto na mahali ang presenteng Constitution dahil sa dakul ang pagbalga digdi? Ano man ang intension, kita pong namamanwaan may mga isip man, may values, may pagtubod sa Diyos.
Ayan po, sana nakatabang kita sa saindong kaaraman sa ley. Kung may mga hapot kamong legal, magtext or magapod lang sa mga numero kan DWNX.
Bago ako magpaaram, ang mensahe kan Diyos para sa mga senior citizens, sa mga pensioners, dai po daa kamo magworry sa saindong pag gurang, taano po? Kamo po aatamanon kan Diyos. Sabi sa Bible sa –
Isaiah 46:4 – 4 Even to your old age, I am He, And even to gray hairs I will carry you! I have made, and I will bear; Even I will carry, and will deliver you.
Pero yan po igwang tinataong condition ang Diyos para kita masalbar Nya, kaipuhan kita magtubod Saiya, magtubod ki Hesus bilang satong Diyos asin tagapagligtas. Sabi po mismo ni Hesus sa –
John 12:36: 36 While ye have light, believe in the light, that ye may be the children of light. These things spake Jesus, and departed, and did hide himself from them.
Sisay po ang sinasabing “light” o liwanag? Ang Diyos, si Jesus. Sabi sa –
John 11:25,26 Jesus said to her, I am the resurrection, and the life: he that believes in me, though he were dead, yet shall he live:
Hanggang sa sunod na segment. God bless you all.
Ini po si Atty Angel Ojastro III Aramon an saindong derecho, INI AN LEY!!!
