Init nga hisgutanan karon ang one thousand pesos nga pundo alang sa 2018 budget sa Commission on human rights CHR sa gihimong butohan sa kamara migawas nga 119 ka kongresista ang pabor sa usa ka libo nga pundo alang sa CHR samtang 32-ang nisupak. Sumala pa ni House Speaker Pantaleon Alvarez nga na pakyas ang komisyon sa pagbuhat sa iyang tahas busa na-uyonan sa mayoriya nga 1-thousand lang ang ihatag nga budget sa nahisgutang ahensiya.Gibatbat sa House Speaker nga dayag sa Constitution nga angayang protektahan sa CHR ang tanang tawo, apan ang Police,sundalo ug goberno ang gitutokan sa Komisyon labina ang paglaban sa katungod sa mga criminal busa angayan nga sa mga kreminal ma- ngayo ug budget sa CHR ug dili sa goberno.
Apan bisan paman sa perti ka gamay nga pundo sa komisyon gibarugan ni CHR Chairman Chito Gascon, nga ipadayon gihapon ang trabaho sa pag protektar sa katawhan labina sa pagpanglapas sa tawhanong katungod. Gipanghinambog ni Gascon nga may mga tawong gustong motambang sa financial nga aspito kong mahitabo man nga 1-thousand lang gyud ang ihatag nga pundo sa goberno. Sa lakang sa kongreso nagtu-o si Gascon nga napolitika bisan pa ang buhatan bisan pang usa ka constitutional Office ang CHR, malaumon ang Chairman nga lahi ang panghuna-huna sa senado kay lisod nga magtrabaho nga wala pundo pero ang goberno may obligasyon nga hatagan gyud ug pundo ang CHR sumala ni Gascon.
Sa mi-aging tuig daan ng gi-ipit sa Goberno ang budget sa CHR tungod ka yang proposed budget sa komisyon last 2016-2017 National Budget is 1.4 Billion plus apan ang na aprobahan mokabat lang sa 496 million demodo may kaltas nga mo abot sa 927 million halos zero naman ni pang bili lang ug siopao ning usa ka libo pang snacks lang.
Si Presidente Rodrigo Duterte mipahayag usab ug reaction sa usa ka libo nga pundo sa CHR unang gi-deny niini nga iyang gimanduan ang kamara nga halos dili na ha- tagan ug pundo ang CHR tungod kay mismong ang mga kongresista ang nasuko sa komisyon tungod kay mas mipabor kini sa criminal,sigeng batikos sa goberno dili usab tuyo sa Pangulo nga mo guba ug usa ka institusyon sa kagamhanan.
Ang mga misupak nga kongresista mibarog nga dili maki-angayon ang lakang sa kaubanang kongresista nga basulon ang CHR ug hatagan lang ug usa ka libo nga budget. Matud pa ni Albay Representative Edcel Lagman, klaro sa batakang balaud nga trabaho sa CHR ang pagukod sa abusadong opisyal sa goberno sama sa Pulis nga mobuhat ug human rights violation,dayag sa mandate niini nga mahimong mo prebentar sa pagpangabuso sa estado ug dili kay sa individual labina sa pribadong kaso kay may hukmanan nga mo asikaso.
Samtang gipadayag ni 1st District South Cotabato Congressman Pedro Acharon nga wala siya maka apil sa butohay tungod kay may laing meeting sulod ra sa kamara atol sa pag-aprobar sa 1-thousand budget sa CHR, hinoon gipasabut ni Acharon na kinahanglan magpabilin ang komisyon kay gimugna kini sa constitution apan dapat nga mamahimo kining patas alang sa tanan.
Si Mayor Ronnel Rivera, dismayado usab sa sestima nga dili tataw ang mandato sa CHR, unta mohimog lakang ang Kongreso aron maklaro ang trabaho sa Commission on human Rights, hinoon gibarugan sa Alkalde nga dapat nga hatagan ug action sa CHR ang insidente sa tanang human rights incidents tungod ka yang tanan adunay katungod nga maproteksiyonan sa human rights violation. Sa pikas nga bahin ang labaw sa City Drug enforcement Unit CDEU S/Insp. Fernando Manuel Jr, mipahayag nga may pulos pa gihapon ang CHR kay tungod kay kini ang nag silbing konsensiya sa estado.
Ang CHR giyaga-yagaan lang sa mga kongresista kini ang pagtu-o ni Rev.Lorenzo Calino sa UCCP Church GenSan kini tungod kay walay mahimo sa budget nga usa lang ka libo busa posibling mamahimong walay pulos ang CHR, dugang ni Calino nga dako man unta ug tabang ang CHR alang sa kabus nga may maduolan sa pa nahon nga yatakan sa katungod sa abusadong opisyal.
Ang asawa sa gipusil patay nga police si PO3 Clark Bachoco, nga si Mrs.Febbie Bachoco, dismayado sa CHR kini tungod kay walay gibuhat dihang linu-og nga gipatay sa kreminal ang iyang bana bisan gani pagbisita sa haya sa iyang bana walay anino sa taga CHR, ginasakyan lang ang CHR sa politika labina sa mga tawong gustong magpasikat o maila sa publiko, tataw nga ang CHR gihatagan lang ug pagtagad ang kreminal apan ang sama sa iyang bana nga police walay pagpakabana.
Sa 1986 dihang mi-asyumar ang administrasyong Corazon Aquino sa pagkalagpot ni Marcos mi-signed gilayon ug Executive Order No. 163 sa May 5, 1987, creating the Commission on Human Rights and abolished the Presidential Committee on Human Rights si Cory, tumong niini nga ma imbestigahan ang nilobo nga human rights violations ubos sa dektadoryang Marcos katong nangamatay unya gipang torture. Under Section 18, Article XIII of the Philippine Constitution, the Commission’s sole duty is to protect the civil and political rights of citizens in the Philippines. Demodo tanan Residente sa nasud sa Pilipinas serbisyohan sa CHR. Ang Problima lang sa CHR taman lang gyud siya pag imbestiga ug recommendation walay prosecutorial power in 1991 ang Supreme Court mipagawas ug desisyon Cariño vs. Commission on Human Rights, 204 SCRA 483 , mi-emphasized gyud sa functions o gahum sa CHR nga primarily investigatory lang, sa dunay 11-ka mga powers and function ang CHR no.1 niana Investigate, on its own or on complaint by any party, all forms of human rights violations involving civil and political rights. Taman lang sa saba-saba bagolbol ang CHR na samot nani karon kay wala nay budget tiwas na, sabagay kon in-ani lang nga taman lang sa rekomindasyon seguro dili lang i-abolish angayan nga i-amendar ang batakang balaud unya mas hatagan ug gahum ang CHR nga maka silot sa ilang ma pamatud-an nga sad-an, dili sab seguro angayan nga walay CHR kay kinsa paman ang maduolan sa mga kabus nga gidaug-daug kadtong nag kinahanglan ug protection, pero dili dapat mapolitika make sure nga adunay mga tiil ang CHR saka tama nga mahimo silang CHR sa tanan tawo, dili lang nga puro paghot sa estado o kaha police ug sundalo,dapat sa tanan kanang gipang massacre sa gitu-ohang rebelde, terorista, mga murder,rape victim ug mga pagpangabuso sa mga kapitalista kining mga sapi-an, negosyante nga mamusil ug civilian, mga amo nga nagpahimulos sa ilang trabahante human rights mana tataw man sa mandate sa CHR nga tanan tawo sa Pilipinas protektahan sa civil ug political rights.
