Usa ka lihok protesta ang ilunsad sa mga progresibong grupo karong adlawa sa lain-lain parti sa nasud kini alayon sa paghandum sa ika-45 ka kasumaran human gideklarar ang martial Law o balaud militar ni kanhi Presidente Ferdinand Marcos pinaagi sa Proclamation № 1081 niadtong September 21, 1972 nga milungtad sa Enero 17,1981. Sumala pa ni Bayan Muna Congressman Carlos Zarate, nga mag- una ang bayan Muna ug ka-alyadong militanteng grupo aron ipakita ang kadismaya sa kanhi madulom nga yugto sa Pilipinas ug kasamtangang gobernong Duterte nga walay kalainan sa pamalakad ni Marcos sama sa martial Law nga kasamtangang gipatuman sa Mindanao.Subay sa kasumaran sa Martial Law suspendido ang klase ug trabaho sa pampublikong buhatan human nagpakanaug ug Memorandum Order Number .26 ang Office of the President Malacañang pinaagi ni Secretary Menardo l. Guevarra- acting Executive Secretary, segun ni Presidente Rodrigo Duterte dili kon holiday apan iyang gipa suspendi ang trabaho ug klase aron maka apil sa rally ang gustong mo salmot kay iyang gideklarar nga A day of protest karong adlawa.
Sa kasaysayan ang sobra ka taas nga tuig sa Martial law maoy nakitang rason kong nganong gitawag nga madulom nga yugto sa kinabuhi sa katawhang Filipino, ang naghinubrang human rights violation gipangpatay ug gipang bilanggo during sa Marcos dictatorship nakapabilo sa pagrebelde ug peoples’ power nga mi-resulta sa pagkalagpot ni Kanhi Presidente Marcos niadtong Pebrero 1986 hinundan nga nipuli ang administrasyon Cory Aquino. Apan bisan paman sa daghanang kritiko ug ni file ug kaso batok sa pamilyang Marcos, nagpabilin nga may mi simpatiya sa kanhi gi- ilang state man, gi-ilang dektador tungod kay nagtu-o kini nga mas nilambo ug ma mas nibati ug hayahay ang katawhang Pilipinhon. Kon makumpara daw sa Marcos ug Duterte Administration mas gubot ug mas daghan gipangpatay karon tungod sa Oplan Tokhang nga gilunsad sa kapulisan. Ang Amnesty International mibana-bana nga adunay 3,240 ka tawo ang namatay sa Martial Law ni Marcos, 70-ka tawo ang gibilanggo, 34-mil ang gi-tortured sa kapin 9-ka tuig nga balaud militar, Samtang sa datos sa Dangerous Drugs Board As of August 1,2017 release adunay 3,451 na patay nga drug suspects sa police operations ,diin sa kinatibuk-an adunay 12,833 ka mga tawo na ang nangamatay, 8,200 ang under investigation pa sa kapulisan.
Hinoon sa isyo sa ekonomiya ubos sa Marcos administration ang Gross Domestic Product kon GDP misaka sa 193-million, apan tungod sa sige pangutang mi-abot ang external debt ug 62-porcento, kong ikumpara nato ang past administration ni Noynoy Aquino kay dili paman nato makumpara ang Duterte administration kay one year paman, sa pamuno-an ni Pnoy 13.285 trillon ang Gross Domestic Product kon GDP sa Pilipinas pero ang utang kapin 50-percent tungod kay mi-abot sa kapin 6-trillon dollars ang utang sa Pilipinas sa pagkakaron.
Pero sa kasaysayan sa martial Law sa Pilipinas lima ka beses ng napa ubos sa balaud Militar ang nasud kini sa panahon ni General Emilio Aguinaldo ang pinaka-unang Presidente sa Pilipinas niadtong June 18,1898 human nagpakanaug ug decree pag-establisar ug Dictatorial Government ug laing decree sa June 23, diin gihulipan kini ug Revolutionary Government diin kini nahimong Presidente. Karon adlaw usab September 21, sa tuig 1944 ubos usab sa Martial Law ang Pilipinas human gideklarar ni President Jose P.Laurel, ang Proclamation No.29 tungod sa existence sa giyera taliwala sa Pilipinas, America ug Britanya. Ikatulo na ang Martial Law ni Presidente Marcos sa September 21,1972 kini tungod sa halapad nga lihok Protesta, ang sunod-sunod nga insidente sa pagpa momba, pag rebelde, ang kudeta ug sulay nga pagpatay kang kanhi Defense Secretary Juan Ponce Enrile dinhi na nagpakanaug ug Martial Law si Pres. Marcos,si Kanhi Presidente Gloria Arroyo, mipakanaug ug Martial law pinaagi sa Proclamation No.1959 niadtong December 4,2009 alang sa Probensiya sa Maguindanao aron ma alkontrahan ang pagkuyanap sa lawless Violence labina sa mga sakop sa Ampatuan nga gitudlong armado nga maoy prime suspect sa Maguindanao massacre nga gika- matay sa 58-ka mga tawo lakip ang 32-ka mga Mediamen. Ug ang Martial law nga gideklarar ni Presidente Rodrigo Duterte sa tibuok Mindanao, kini pinaagi sa Proclamation No.216 nga gipa- kanaug niadtong Mayo 23,2017 hangtud sa December 31,2017 tungod sa rebellion sa Marawi City.
Seguro ang Martial law nakatatak na sa Pilipinas kay gitugot man usab sa balaud apan ang kalainan kaniadto unlimited ang Martial law busa na abuso tungod kay one man rule ang goberno, sa 1987 Constitution adunay Martial law apan gi- limitahan nalamang sa 60-ka adlaw apan pwedeng ma-extend pinasikad sa panugot sa Congress, mao sab ni ang kala-inan kay sa Martial Law ni Marcos, walay korte, walay Kongresso ,dili pareho karon nga aktibo ang Congress aktibo ang hukmanan kon may positibo ug negatibong epekto sa Martial law ang nakita nato basi sa ka saysayan daghan ang nagsakrapisyo mao gani nga may panawagan nga never again ,subo nga daghan ang mamatay kon diin hangtud sa pagkakaron lima na ka martial law ang na-experience sa Pilipinas, ang kahakog sa gahum nga dili na mo kanaug sa pwesto ang nasinati sa panahon ni Marcos, sa pipila ka tuig nga milabay pabilin nga ga-ilogan ang posisyon nga bisan gani kon mapildi ang politiko dili maka dawat sa kapildihan ang uban mangitag paagi aron masabotahi ang goberno tungod sa panultihon nga crab mentality. Pero ang tin-aw nga kamatuoran padayon pa gihapon gakamang sa development, daw sa pabilin nga gapaghot sa buwan ang minilyong Pilipino nga maangkon ang kalinaw,panag-hiusa ug labaw sa tanan ang kalambu-an nga makab-ot ug maka-lingkawas sa kapit-os !
