Davao City – Kumbinsido ang usa ka organisasyon nga nag-adbokasiya sa pagprotekta sa kinaiyahan sa pamahayag sa mga eksperto nga nag-krisis na sa tubig ang kalibutan karon diin usa ang Pilipinas sa naapektohan.
Matud ni Kinaiyahan Foundation Focal Person Betty Cabasares, dunay igong basehan ang gisulti sa mga eksperto nga nagkulang ang supply sa tubig sa kalibutan karon.
Makita kini sa pagbagtok sa mga yuta sa mga kaumahan ug water interruption sa National Capital Region (NCR) karon nga nagpatigbabaw ang grabeng ting-init kun weak El Niño phenomenon.
Mao kini ang premyo sa pagpasipala sa tawo sa kalasangan ug sa kinaiyahan hatud sa sobra ka hakug sa salapi ug bahandi bahala’g mapagan ang tanan sa nasinati nga kalisdanan sa tubig karon.
Sumala ni Cabasares, kung wala pa lang unta nagpaturagas ang mga tawo sa pagpamutol og mga kahoy ug pagbungkag sa kabukiran, dili unta mahubas ang tubig sa kasapaan bisan pa og maghuwaw.
Segun ni Cabasares, makatabang ang mga kahoy panahon sa tinghuwaw kay ang masupsop nga tubig-ulan sa mga kaugatan niini maoy muhulip sa mahubas nga tubig sa kasapaan panahon sa tinghuwaw sama karon.
Nasagmuyo si Cabasares sa mga magbabalaud ug sa mga opisyal sa gobyerno tungod kay ilang gitugotan ang mga kumpaniya nga makabungkag og bukid alang sa ilang proyekto ug pagkambyo sa ‘protected areas’ ngadto na sa mass housing, industriya ug agrikulura.
Aminado si Cabasares nga dili na mapugngan ang mga kalamboan ug paglobo sa populasyon apan ang bugtong himoon na lamang aron malikayan ang ‘worst case scenario’ mao ang pagtanum og daghang mga kahoy sa kabukiran isip panagang kontra huwaw.
Sugyot niini mao nga magpanday og mga balaud nga mag-ban sa logging operation ug quarry ug did-an ang development sulod sa mga ‘watershed protected areas’ aron dili matandog ang tinubdan sa tubig.
Nagtoo si Cabasares nga dili pa ulahi ang tanan aron salbaron ang kalasangan ug kinaiyahan aron sa ingon, ang sunod nga henerasyon kun kaliwatan duna pa’y maabtan nga sufisyenteng supply sa limpyo nga tubig-mainum kun potable water supply.
RadyoMaN Joel Viray
