Ini An Ley Series w/ Atty. Angel R. Ojastro III
Good morning po sa mga paradangog. Yaon pa po kita sa vacation sa Catanduanes. If you have the chance, I encourage you to visit Catanduanes, dakul pong tourist attractions. Suodma nag scuba dive po kami kan mga aki ko sa sarong fish sanctuary, igwang mga world class dive sites sa island province na ini, bukod pa sa mga largely unexplored na mga lugar. And yaon lang sato sa Bicol, less cost. Mayo lang po internet access saka cellphone network sa ibang mga lugar, pero advantage man ta mafocus ka lang talaga sa nature and sa family.
Ngonian na aga, satong pag-olayan ang tungkol sa mga local officials na mahilig magpaskil kan saindang mga pangaran saka pictures sa government projects. May text po sato, basahon ta:
“Si ambulansya mi igid igwang picture kan samuyang mayor. Ano po puede ini ireklamo sa ombudsman? Baku nya man sadiri ta sa munisipyo baga ining ambulansya.”
Garo po igwa kitang very concerned citizen na dai ogma sa performance kan mayor ninda. Maray pag-olayan ini, taano po?
Sa bilog na kinaban, garo po kita ang nasyon ang pinakagrabe ang pag epal kan mga government officials sa mga government projects and properties. Ultimong the late Senator Mirriam Defensor-Santiago nagsabi nagfile kaito ning anti-epal bill. Sabi nya, igwa kitang common practice na mag ngaran kan mga public works maski sa mga gadan ng magurang o grandparents kan mga pulitiko na pareho ang ngaran o apelyido kan incumbent officials. Ang practice na ini, sabi nya, is self-serving. Bako lang na pairarom na dinadagdagan kan mga pulitoko ang saindang prestige sa locality, igwa man ining design asin maraot na epekto na pagpalawig kan political dynasty sa pagpabasa pirmi sa mga tao sa tinampo kan saindang family name. Base sa bill na pig file ni Santiago, ini nag-a-amount sa circumvention kan ley laban sa premature campaigning at the expense tang mga taxpayers. Tutuo na sa Local Government Code, igwang poder ang Sangguniang Panlalawigan baguhon ang ngaran kan infrastructure sa laog kan territorial jurisdiction kan probinsya, pero igwang limitation na dai puede ingaran sa buhay pang tao. Kaya sa ngaran kan mga gadan nindang pariente ginigibo.
Although ang mga government projects facilitated kan mga offices kan mga incumbent government officials, ang gabos na government projects and properties funded kan mga buwis na binabayaran ta. Boot sabihon, ang arog kayang mga officials siring kan mayor na pigrereklamo kan texter ta, ang apod po baga kayan, mga ‘epal’ or credit-grabbers and attention seekers, sabi po yank an mismong mga senador na nagfile ning similar bills.
Sa hapot kan texter, ano po igwang liability ang mayor sa paglaag kan picture nya sa ambulansya kan munisipyo?
Igwa po.
Kan taong 2010, si late Secretary Jesse Robredo, nag issue ning DILG Memo Circular No. 2010-101. Ano po ang sabi kan circular na ini?
Sabi po, ang practice of putting up billboards and signages and other information materials na igwang names, initials or pictures kan government personalities sa gabos, uliton kop o, sag abos, na projects, and properties arog kan fire trucks, ambulances, vehicles, etc., prohibido. SAbi pa kan DILG circular, ang information sa billboards on government projects dapat limitado lang sa ngaran kan project, si location kan project, ngaran kan contractor, si date ning pagpuon saka kan project’s completion date. Ang gabos na official vehicles dapat igwa lang kan official seal or name kan local government unit. Ang contact details, saka ang website address or email address kan local governemtn unit, bako po contact details ni mayor o o kan governor, ang allowed lang. Ang words na “FOR OFFICIAL USE ONLY” dapat yaon sag abos na government vehicles.
In fact, kan last year, ang Office of the Ombudsman pinagsuspinde ang mayor saka vice-mayor kan Asingan, Pangasinan dahil sa pagprint kan saindang pictures and names sa ambulance kan munisipyo.
Ang practice na ini kan mga LGU officials, pag igwang binutasang government funds, konsideradong ‘IRREGULAR EXPENDITURE” or irregular use kan government funds and property sabi kan COA sa Circular 2012-003. Ang expense na yan magiging automatic na disallowance asin ang LGU official responsible puedeng kasuhan either kan COA o kan sisay man na concerned citizen.
Ano po igwang kasong criminal ang mayor na sinasabi kan texter? Igwa po. Puede kasuhan ang mayor sa ombudsman base sa Section 3, subsection (e), kan RA 3019 o ang Anit-Graft and Corrupt Practices Act. Ano po ang sabi kan ley na ini?
Considered an Corrupt practice ang pag kawsa ning undue injury sa gobyerno sap ag discharge kan opisyal kan saiyang functions. Dahil igwang pagbabawal kan DILG saka kan COA sa paglaag kan ngaran kan official sa ambulansya, ini sarong irregular expenditure saka bakong tamang pag gamit kan public funds saka sarong political campaign, dawa po sisay sa publiko puede magkaso, puede anonymous complaint basta igwang kamong i-aattach na mga documentary evidence na verifiable ang existence. Ang pictures o video puede man i-attach sa anonymous complaint. Ipadara nindo both sa Ombudsman saka sa COA.
Ang liability kan LGU officials sa violation kan rules kan DILG saka kan COA base sa RA 3019 in addition lang sa iba pang liability na base sa ibang ley o rules. Kaya si mayor na sinasabi kan texter puede makasuhan criminal, puede pang makasuhang administratibo. Baka maging kawsa pa yan ning disqualification nya to run for public office later.
I encourage everyone na maging vigilant po sa pagmando sa mga government officials. You should file complaints para mapangataman ang public funds na hali man lang sato. Kung dai pigko-corrupt kan mga officials, kung mantinido ta ang participation sa governance, mas magiging maray ang mga services na maitatao sato, mas mapapakaray ang satong buhay sa Pilipinas.
Ayan po. Sana nasimbag ta ang hapot kan texter. Kung may dagdag pang kahapotan, magtext or call lang sa numbers kan DWNX.
Bago ako magpaaram, pinapagiromdom ko po sa gabos, lalo na sa mga government officials, na baka iniisip nindo that we have control over who runs the government. Mayo po kitang control kaiyan. Ang Diyos ang naglalaag saindo sa posisyon, sya man ang mahali saindo dyan. He is the One Who removes and sets up kings and kingdoms, including those who have authority over us. Ang aldaw ning justice will come. Kaya dapat sa Diyos lang kita magtiwala, in His righteousness. Kung mawot nindong mga pulitiko na magdanay ning matuninong sa posisyon, maging maka Diyos kamo. May panahon lang kita sa kinaban, ang buhay ta bakong limitless. Yaon kita sa posisyon today, who know, saaga biglang mayo ka na sa posisyon. Sabi ngani kan iba, baka kunin ka bigla ni Lord…. 😊 Tandaan ta po ang sinasabi sa bible sa –
Daniel 2:21 “He changes times and seasons; he removes kings and sets up kings; he gives wisdom to the wise and knowledge to those who have understanding.”
Hanggang sa masunod. God bless you all.
Ini po si Atty Angel Ojastro III, delivering ang segment saindo from Twin Bar Café kan Lucky Hotel sa Virac, Catanduanes.
Ini an Ley!!!
