Dili na bag-o ang ‘borne vector disease’ ang Japanese Encephalitis Virus ( JEV) nga amat-amat ng nailhan og misikat sa nasud Pilipinas karon.
Sumala pa nga kini naggikan sa nasud Japan kaniadtong 1870 kon diin natala ang pinaka-unang kaso sa JEV og wala usab konkretong pagpasabot sa mga eksperto kung asa naggikan apan ang “phylogenetic comparison’ sa uban pa nga ‘flaviviruses’ nga naggikan sa African Ancestral virus og nagsugod nga mikatag sa Asya particular na sa Indonesia-Malaysia og mitabok pa sa South east Asia.
Nasayran sa pagtoon, nga ang JEV, ang pamilya sa Dengue virus, Nipa virus Malaria, West Nile virus, Chikungunya, yellow fever, filariasis, tularemia, dirofilariasis, Eastern equine encephalitis, Venezuelan equine encephalitis, La Crosse encephalitis og Zika, mga sakit nga susamang makuha pinaagi sa kagat sa lamok.
Nasayran nga ang JEV ang nakapagtala na og 35,000 hangtod na sa 50,000 nga kaso kada tuig worldwide kon diin anaa na sa 10,000 pagkamatay kada tuig.
Ang JE ang makuha sa “Culex mosquito’ og wala pa’y vaccine ang maong sakit. Mas ubos sa 1 porsyento nga nakagat sa Culex mosquito ang nahagbong sa JE.
Dili matud pa tanan ang matakbuyan sa JEV ang adunay sintomas o kon sakit, 1 ka porsyento lamang matud pa ang matakbuyan ang nag develop ang sakit tungod nga mamahimong mapildi sa sistema sa lawas sa tawo ang maong sakit.
Ang Culex ang usa ka genus nga lamok nga adunay daghang mga species nga maoy tagahatod sa sakit sa langgam, tawo og uban pa nga hayop.
Kung ikumpara matud pa sa Dengue, Zika, Chikunggunya mas kumplikado ang JEV tungod sa kumplikasyon sa pagbanog sa utok sa tao nga mataptan niini nga pwede niining ikamatay.
