Good morning po sa gabos na NX listeners. Dios maray na aldaw man po sa mga beterano kan World War 2, rumdom po ninda na kasuodma, January 9, iyo ang commemoration kan pag landing kan American troops na pinangenotan ni Gen MacArthur sa Lingayen Gulf sa Pangasinan para tabangan ang Pilipinas na mapahali ang mga Hapon.
Ngonian na aga satong tokaron ang manongod sa saro sa pinakadakula tang problema sa traffic – ang salang parking kan mga behikulo sa mga tinampo. May text sato hali ki Al Rodriguez, sabi nya:
Pls ask Atty. Ojastro if there is a law prohibiting the use of subdivision roads, other thoroughfares, as parking space of private vehicles and PUVs.
Good morning saimo Al. timely and magayon ang hapot mo.
Labi ka importante na mapag-olayan ta ini, taano po?
Base sa mga pag-aadal, ang Pilipinas ang ika-limang nasyon sa kinaban na may pinakamalalang traffic conditions, sa Asya, kita ang ikatolo sa pinakamalalang traffic. Sabi man sap ag-adal kan MMDA, ang traffic inaasahan na malala pa, lalo na sa Metro Manila, sa masunod na 15 years kung dai gigibohan ning mga agresibong solusyon. Sabi kan American Chamber of Commerce of the Philippines, ang Metro Manila puedeng maging dai na maistaran sa laog ning apat na taon kung ang mga tinampo saka ibang infrastructure dai ma-upgrade tolos. Sabi man kan Japan International Cooperation Agency (JICA), sa saindang pag-aadal, mawawaran kita ning P6 billion kada aldaw by 2030 dahil sa traffic congestion kung dai masolusyunan ang problema.
Bukod po dyan, ang problema sa traffic dahil man sa haloy na kawaran ning tamang urban planning, kapabayaan kan local governments saka mismanagement. Yaon man dyan ang kawaran ning disiplina kan mga taong nag gagamit kan mga tinampo: mga pasaway na motorista, mga mayong disiplinang pedestrians, mga mayong pakiaram na PUV drivers, saka mga local officials siring man kitang miembro kan publiko na nagheheling na sana dawa may kapas man kitang makiaram. Garo po baga ang atitud iyo na, sige nalang, ta iyo na man sana ang kalakawan, ta baka maabala pa kita.
Saro sa indikasyon ning kawaran ning disiplina iyo ang pag gamit kan mga public streets as parking lots. Dawa si mga may darakula asin mamahalong harong minimal lang ang facilities for parking kan saindang mga behikulo. Ang mga pamilyang permanente sa sarong lugar, pareho sana ang parking space dawa nagdakula na ang pamilya asin nagdagdag na ang behikulo. Sa sitwasyon na yan, nagagamit ang tinampo bilang saindang private parking. Ang gabos na tinampo ta po sa mga ciudad kaipuhan bilang agihan. Dahil sa wala-tuong parking, ayan, congested na logod, saka kita nareklamo pag yaon na ang epekto. Kita po digdi sa naga saka pagtaraid na munisipyo grabe na man ang problema sa traffic bako man mayormente dahil kulang kita sa space kan tinampo kundi nagkukulang ang agihan ta kadakul nakapark sa ibongan kan agihan. May mga pinahiwas man ngani kutang tinampo kundi gamit man kan mga pribadong establisimiento na parkingan daa kan saindang mga klieyente o customer ang nadagdag na espasyo sa atubangan ninda, minsan arogante pa ang mga guwardya.
Igwa po ning mga ley manongod sa parking sa mga tinampo. Ano po ang ley?
Igwang RA 4136 o “Land Transportation and Traffic Code.” Ano po ang sinasabi kan ley patungkol sa parking?
Enot, pig-define ang meaning kan garahe.
(h) Ang garahe po iyo na ano man na ispasyo sa laog kan pribadong lugarna dai kabali ang street stands, public service stations, asin iba pang pampublikong lugar na designado kan mga otoridad bilang parking spaces.
(l) ang terminong “Parking or parked” boot sabihon sa ley, iyo nap ag ang sarong behikulo nagpondo sa shoulder o gilid kan tinampo asin inactive sa pinagpondohan sa laog ning medyo halawig na oras. Ang behikulong tama ang pagpondo para magbaba ning pasahero o para maghalat ning pasahero o para magload o unload ning dikit na kantidad ning kargamento sa mabilis na oras dai konsideradong nagpapark, lalo kung mahali man sana tolos.
Sain po dai puede magpark ang mga behikulo?
Sabi sa Section 46 kan ley, prohibido ang parking sa minasunod: yaon o mayo ang driver sa mga lugar na ini kan tinampo:
(a) sa laog kan intersection (b) sa mga crosswalk o pedestrian lane (c) sa laog kan anom na metro kan intersection ning curb lines. (d) sa laog kan four meters kan driveway entrance palaog sa fire station. (e) sa laog kan four meters ning fire hydrant (f) bawal man sa atubangan kan private driveway (g) sa roadway side, bawal ang arin man na behikulo magpondo o magpark sa kurbada o gilid kan tinampo, kaya kamo po na mga PUV drivers, nagkokomitir kamo ning violation pag basang na sana kamong mapondo sa tahaw kan tinampo o maski sa gilid pero nakakaabala sa agi kan ibang sasakyan, para magpickup pasahero dawa madaralian, obstruction of traffic po yan sabi kan Section 54 kan ley, puede kamo tiketan.
(h) bawal man sa mga lugar na designadong ipinagbabawal kan otoridad, lalo na kan mga LGUs na iyo ang may poder para imanehar ang traffic asin magdesignar kan parking spaces base sa Local Government Code.
Sabi po sa Section 52 kan ley, mayong puede magpark sa arin mang sidewalk, agihan o sadit na tinampo/alley na dai man designado kan otoridad bilang parking area.
Ano man na violation kan mga ini igwang multa. Puede ka pa mapenalaran kung igwa pang ibang ley o ordinansa na nagpapataw ning ibang padusa sa kaparehong akto.
Igwa pa pong ibang ley na nagbabawal sa parking sa right of way sa national highway. Ang PD 17 o Philippine Highway Act, nagsasabi na Bawal ang pag gamit kan arin man na portion kan right-of-way, na i-convert ang parte kan public highway, tulay, wharf o trail para sa pribadong gamit o maka obstruct sa tamang gamit kaini. May multang one thousand pesos o kulong na dai malagpas sa anom na bulan. Pig deputize kan LTO ang DPWH na mag aprehindir sa mga illegally parked vehicles sa highways. Kung dai man kamo na aprehindir, ang DPWH puede kamo ireport sa LTO asin sa sunod nindong pagrehistro, baka maaraman n asana nindo na igwa kamong penalidad hali sa LTO.
Dahil man sa PD 17, nagpaluwas ang DPWH ning Department Order No. 73 kan 2014 palang. Saro sa mga sinasabi kan DO iyo na, ang mga behikulo saka equipment, kabali ang junked items nan aka park, nag ookupa o naka uldot sa sidewalk sa shoulder kan tinampo dapat tolos halion kan DPWH regional saka district offices authorized officers, pero dapat tawan muna ning notisya ang nag oobstruct na boluntad nyang halion, pag dai hinali sa oras o panahon na itinao, dapat ng pwersahon kan DPWH ang pagpahali.
Digdi po sato sa Naga, ang mga national highways ta iyo ang minasunod:
1. Mabolo Drive (from Mabolo Bridge to City Boundary at Mabolo); 2. Diversion Road or Roxas Avenue (from Mabolo Bridge to Concepcion Road-Panganiban Drive and Magsaysay Avenue junction); 3. Concepcion Road (from junction of Diversion-Magsaysay Ave., to city boundary at Barangay Del Rosario); 4. Magsaysay Avenue
Igwa po kita ning Ordinance No. 93-049 o ang Transport and Traffic Code of Naga City, pirang beses na ining na amiendahan.
Sa SECTION 48 kan ordinansa, igwang tolong klase ning na allowed sa ciudad: (a) Side-way parking or parking parallel to the curb; (b) Cross-way parking or parking at right side to the curb; and (c) Oblique parking or parking by oblique angle;
Sa SECTION 49 kan ordinansa, ini ang mga bawal parkingan:
a. si mga nasabi ko ng lugar base sa RA 4136; b. dagdag pa dyan, bawal man sa laog kan six (6) meters of driveway entrance kan main entrance kan mga hospital; c. sa atubangan o sa main entrance kan court buildings pag may session ang husgado; sa atubangan o main entrance kan mga schools saka mga simbahan pag may klase saka pag may church services d. bawal sa mga sidewalks, public alleys saka plazas apuera nalang kung pinagtogot kan ciudad; saka e. arin man na lugar kung sain igwang official signs na bawal mag park depende sa Sangguniang Panlungsod.
Igwa man po bagang wheel clamp ordinance No. 2006-065, para sa mga illegally parked vehicles.
Sa mga private subdivisons, depende po sa rules kan home owners association nindo kung sain puede magpark. Pero ma apply man giraray ang pagbawal kung may mapark sa saimong driveway.
Ano pa po ang mga puedeng penalidad sa violations? Puedeng masuspend o makansela ang saimong driver’s license.
Ayan po. Sana nakatabang kita sa dagdag nindong kaaraman. Kung may mga hapot na legal, mag text or call sa numbers kan DWNX.
Bago po ako magpaaram, sato pong saboton na ang Diyos iyo ang nagtatao sato ning tamang disiplina sa buhay ta, ining mga problema sa traffic ning sari-saring problema kan buhay, mga nakaparking na frustrations, kulog boot, illegal ang parking kayan sa mga puso ta, dai nakakapa abante sa satong success asin pagtalobo bilang mga Kristiyano. Bistohon ta ang Diyos, otobon ta ang saiyang mga kasuguan, likayan ang mga illegal spiritual obstructions na kasalan, mga bisyo, aramon ta ang mga ipinagbabawal asin itinutugot kan Diyos. Ang trials sa buhay pagpapahiwas Nya kan satong tinampo pasiring sa saiyang kahadean. Sabi sa Bible sa –
Deuteronomy 8:5-6 King James Version (KJV):
5 Thou shalt also consider in thine heart, that, as a man chasteneth his son, so the Lord thy God chasteneth thee. 6 Therefore thou shalt keep the commandments of the Lord thy God, to walk in his ways, and to fear him.
Ini po si Atty. Angel Ojastro III
Aramon an saindong derecho, INI AN LEY!!!
