Kagahapong adlawa pormal nga gitapos ang ika-19 ka tuig nga Tuna Festival sa General Santos City, mas naka tutok ang katawhan ning syudad tungod kay gi- deklarar nga Non-working day ang culmination day pinasikad sa proclamation No. 299 nga gipakanaug sa Malacañang. Gawas sa mga kalingawan, programa sa Oval Plaza gidugokan sa katawhan sa syudad lakip sa mga turista ang Sugbahan sa dalan nga diha gipa- higayon sa Pioneer Streets kon diin lakip nga nakig selibrar ang RMN GenSan pinaagi sa pag kaon sa libreng traditional nga sinugbang isda nga Tuna. Gipasigarbo sa City Government ug GenSan City Police Office ang malampuson ug malinawong lima ka adlaw nga Festival nga gisugdan niadtong September 1 hangtud September 5, ang Tuna Festival namugna niadtong September 1998 dungan sa ika 30th City Charter Anniversary celebration sa General Santos City ubos sa liderato ni kanhi Mayor Adelebert W. Antonio.
Dili mahulogan ug karayum ang tawo nga midagsa gikan sa corner Pendaton corner Pioneer Avenue,hangtud sa Pioneer corner Magsaysay Avenue tungod sa kabaga tawo nga misalmot sa Sugbahan sa Dalan. Dili lamang taga GenSan, may balik bayan ug turista nga nakig kaon ala budol fight sa dalan inubanan sa banda nga nakisabay sa kasadya sa selibrasyon. Apan may mga na dismaya labina ang unang naka sinati o experience sa Sugbahan sa Dalan kay nagdahum nga makakaon ug libreng Tuna Fish, apan budlisan ug pedlayan nga isda ang ilang nakaon ug dili Tuna. May mga grupo usab nga inay mo share sa pagkaon sa motagbo sa Sugbahan sa dalan pero sila-sila lamang ang nakikaon sa ilang dalang pagkaon kong diin nag provide man unta ang Organizer ug isdang pang sugba nga ipakaon sa katawhan.Hinoon sa pikas nga bahin hugot nga seguridad tungod sa daghang uniform Police personnel nga makita sa palibot sa kadalanan diin gipahimutang ang mga kalingawan pero hati ug nag libog lang ang uban kini tungod kay kalat ang kalingawan dunay programa sa dalan Pioneer ug may kalingawan usab sa Oval plaza, dili susama sa milabayng tuig nga sa Oval Plaza lamang gibutang ang halos tanan kalingawan.
Nahimong mananaug ang 103 kilos nga Tuna Fish nga gi-ilang biggest catch o pinaka dakong nakuhang isda alayon sa Biggest Tuna Catch competition atol sa finale sa Tuna festival, human sa closing ceremony nga natigayon sa Oval Plaza nga gitambungan ni Mayor Ronnel Rivera ug Vice Mayor Sherlyn Bañas Nograles lakip ang pipila ka konsehal ug Department heads sanglit gimandu-an sa Mayor ang mga empleyado ug LGU-Officers nga moduyog sa culmination program taliwala nga gideklarang Non-working day ang September 5 basi sa Proclamation No. 299 nga gipakanaug sa Malacañang.
Aron mas ma promote ug modagsa ang turista ug mosaka ang turismo sa GenSan, planong himuon sa Philippine Fisheries and Development Authority ang Gensan Fish port isip Agri tourism hub.Gibutyag ni Luisito Correa ang Port General Manager sa PFDA nga daghang mga turista ang nahidangat sa Fishport aron nga makit-an ang dagkong tuna.Nasayran nga adunay mga buot mutabang sa syudad aron himuong Agri tourism hub ang Fish Port. Samtang nagpasalig usab nga mutabang ang lokal nga panggamhanan sa mugnaong tuna museum sa sulod sa fish port. Nasayran nga ang industriya sa tuna sa Gensan ang nakabaton ug daghang turista sa syudad ug gilauman nga mas mudaghan pa ang mga turistang mahidangat sa maong lugar higayon nga hingpit nang mahimong Agri-Tourism Hub ang Gensan Fish Port.
Bibo ang Tuna Festival but in my own opinion basi sa akong obserbasyon kulang pa ang Tuna Festival in-term’s sa una ang kailado dapat ma improve pa ang identity sa Festival nga maka- tupong sa kadayawan Festival sa Davao, Sinulog Festival sa Cebu, ati-atihan sa Aklan kong diin mo-abot sa minilyon ka mga tawo ang mo dagsa aron maki celebrate. Sa akong gi-ingon bibo man pero kulang pa ug push. Dili dautan nga mag ambisyon ang LGU-GenSan nga maka tumbas sa dagkong Festival sa dagkong syudad tungod kay highly urbanize City ang GenSan grabi na ang paglambu sa ekonomiya, usa sa indekasyon niana ang pagdagsa sa negosyo ug dagkong mall nga nia na sa atong syudad. Anyway basin sa sunod tuig nga Tuna Festival mas bibo ug mas daghan turista ang ma -engganyo nga mo bisita sa GenSan aron maki duyog ug matagamtaman ang lahing experience sa Tuna Festival.
Kudos sa GenSan City Police Office sa pagpangulo ni OIC City Police Director Sr/Supt.Romeo Berango ug Police Regional Office-12 diin atong nakita sa opening sa Tuna Festival niadtong September 1, mismo si Regional Dir. Chief Supt. Cedrick Train ang nangulo sa deployment sa PNP kauban ang Joint Task Force GenSan sa pagpangulo ni JTF GenSan Commander Col.Adonis Bajao, may kakulangon man apan in General maayo ang implementasyon sa Security Plan nga maoy hinundan sa malinawong usa ka semanang Tuna Festival 2017 .
