*ISSUE:*
PRESIDENTE RODRIGO DUTERTE, GUSTONG I-ABOLISH ANG COMMISSION ON HUMAN RIGHTS.
………………………………………………………………………..
Giplanohan karon ni Presidente Rodrigo Duterte nga i-abolish o wagtangon ang Commission on Human Rights CHR tungod sa pagpanghilabut sa giyera kontra droga ug giyera batok sa terorismo. Ang pahayag gihimo sa Pangulo sa usa ka Press Conference human lang sa bag-o niining State of the Nation Address SONA.Gipahayag usab ni Duterte ,nga dili niya tugotan ang mga sundalo ug Pulis imbestigahan sa CHR hinoon kinahanglan nga i-agi kini sa opisina sa Presidente. Sa baba mismo sa Pangulo gikan ang mga pulong “And when time comes CHR you are better abolished bungkag kapinig ang CHR diay ani kung magkataon? Matud ni Digong nga ubos sa iyang pagmandu ang AFP ,PNP isip Commander In-chief busa angayan lang nga mo-agi sa iyang buhatan ang tanang reklamo. Gi-angkon sa Pangulo nga na-irita siya sa CHR gumikan kay nahimong kritikal kini sa iyang administrasyon labina sa War on drug, diin pinugos nga gilambigit ang Extra Judicial Killings EJKs sa mga Pulis ug isyo sa human rights violation issue sa Marawi City tungod sa deklarasyon sa Martial Law, napikon ang Pangulo ug gi-aghat niini si CHR Commissioner Luis Chito Gascon. Gi-akusahan ni PRRD ang CHR nga bias ug wala gahimo ug equal Job tungod kay gobantayan lamang niini ang sayup sa mga sundalo ug pulis, samantala ang mga rebelde,terorista nga gapatay gani pati ang iyang convoy gi-ambush, apan walay report ang Commission on human rights segun sa Pangulo.
Gitubag sa CHR ang init nga patutsada ni Presidente Duterte, segun ni CHR Spokesperson Atty.Jackie De Guia nga ilang gi-respito ang pahayag sa Pangulo, apan gitataw niini nga ang CHR dili basta-basta ma abolish kay ana-a kini sa Constitution busa kon wagtangon kini ma amendahan una ang batakang balaud, gawas pa ang CHR daw nagsuporta sa mga maayong proyekto sa goberno ,apan mobutyag usab kini sa kahiwi-an kay ang mandate sa CHR mao ang pagprotektar sa tawo,para adunay check and balances ug nagsilbi kining konsensiya ug watch Dog sa goberno gikan sa pagpangabuso segun ni CHR Spokesperson Atty. Guia.
Mipadayag usab reaction sila si PNP Chief Director General Ronald Dela Rosa ug DND Sec. Delfin Lorenzana kabahin sa pag abolish sa CHR, matud pa ni Bato nga angayan lang nga wad-on na ang opisina sa CHR kay wala na kini kinahanglana ka yang police gatuman sa balaud pag respite sa tawhanong katungod, segun usab ni Lorenzana nga sa oath of office daan ng nanumpa ang PNP ug AFP nga mo sunod sa balaud kon diin dayag nga sa batakang balaud mas gihatagan ug bili ang bill of rights nia ang pamahayag ni Gen.Dela Rosa ug ni DND Secretary Lorenzana.
Diri sa ato sa General Santos City segun ni Atty.Rommel Bagares, nga dili angay nga i-abolish ang CHR kay unang-una ana-a kini nahisukip sa 1987 Constitution, taas pa nga proseso ang pag bungkag sa ahensiya nga ana-a sa batakang balaud kay usbon pa ang Constitution aron nga ma-abolish ang natipik niini,sa tan-aw ni Atty.Bagares may mga sayup nga impormasyon nga posibling naka abot sa atensiyon sa Pangulo maong in-ato ang iyang reaction sa CHR .
Samtang ang progresibong grupo mipadayag nga dili usab angay nga i-abolish ang CHR kay dako ang papel sa ahensiya kay dalangpanan kini sa yanong katawhan gani gi-naila sa mga International Community, ang Pilipinas signatures sa human rights isip membro sa United Nation segun ni Mr.Herbert Dimus, Regional Coordinator sa Alliance of Progressive Labor kon APL.
Mga kasama bilib ko sa Pangulo karon kay may Political will, walang sinasanto ika nga pero usahay manubra pod ang iyang pagka walay sinasanto, klarohon nato nga si Digong usa ka abogado, demodo nasabut siya nga may mga butang nga dili ma basta-basta ug himo sa iyang pagka Presidente kay naa man kitay rules and regulations ,Under Article 13 Section-17, nakabutang sa batakang balaud kon ang usa ka balaud created by the Congress i-agi pa gani ug amendments how much more ang batakang balaud? Imposibling ma abolish ang CHR gawas kon mahimugso ang lain saligang batas klaro na. Usahay lang maka ingon pod ko nga walay kapuslanan ang CHR kay wala syay Prosecutorial power buot ipasabut dili siya maka gukod sa mga tawong akosado sa pagpanglapas sa tawhanong katungod,walay paak kay walay ngipon ang CHR sa human rights violator,taman ra sila sa imbestigasyon unya i-publish, put into the record naka tingga lang ang ilang investigation report murag tigumon lang sa CHR ang ilang investigation result kay pagkatapos mo bulala sa Television,Radyo wala na tapos na, dumduman ninyo sa time ni CHR Commissioner Leila De Lima, dihang iyang gi-imbestigahan ang Davao Death Squad DDS, adto siya sa Davao kay motabang ug kalut atong quarry nga tua daw didto gipanglubong ang mga gipangpatay sa DDS na gisugo daw ni Mayor Duterte, pagkahuman sa bungalngal pipila ka adlaw nahilum man walay natiti kay Mayor Duterte hangtud nga nahimo nahinoon Presidente, wala silay power to prosecute and power to penalize sa malapason sa tawhanong katungod diha siya na useless na-inutil taman lang sila sa rekomendasyon mao ra seguro na ilang papel busa dili nimo mabasol si Digong nga mo sulti nga abolish the CHR tungod kay walay kapuslanan ilang opisina ga-gasto lang ang goberno ga-budget sa opisina ug sweldo sa tawo nga ang papel mao lang ang pag tagawtaw. Pwede nga initan ni Digong ang commissioner sa CHR but limited to the whole organization kay Constitution ang basihan sa ahensiya kay kini usa ka chartered institution.
Sa pikas nga bahin disab ta mosugot nga totally wala-on ang CHR kay tama asa naman mangita ug kakampi ang yanong katawhan nga biktima sa pagpangyatak sa tawhanong ka tungod, dili na magpanuko ang abusadong opisyal kon walay CHR? Hinoon kon amendahan ang balaud mas dugangan pa ang gahum sa CHR kanang maka prosecute na sila ug mga abusadong Pulis, sundalo ug government elective officials kay para makahimo sila sa ilang trabaho, dili maayo nga gaperma kita sa International Human Rights guidelines unya ang Commission nga gimugna alang niini atong i-abolish, seguro na high blood lang si Tatay kay daghan problima sa Pilipinas unya naa pay daghang kritiko, mabungog imong ulo diha maayo raba kon bata pa ang atong Presidente, dali rang kapuyon usahay mo tukar pang rayuma unya matud pa niya duha iyang pamilya basin sa sobrang stress rato maong iyang na storya, apan sa akong gi-ingon abogado siya sayud siya sa balaud, safe guard nato ang CHR mao ni ang dalangpanan sa tawong ang kalaban mga ana-a sa gahum ug dili ikalimod nga nahimo ning balakid ug gikabalak-an sa mga tawong abusador sa katilingban ang CHR.
