Subling naputos sa hisgutanan ang Commission on Human Rights CHR tungod sa pamahayag nga imbestigahan niini ang pagpatay sa Maute-Isis leaders nga sila si Isnilon Hapilon ug Omar Maute sa nahitabong bakbakan sa Marawi City. Matud pa ni CHR Policy Advisory Office OIC Atty.Gemma Parojinog nga ilang sayron kong ti- nuod ang reklamo nga may pagpanglapas sa tawhanong katungod nga gihimo sa operasyong militar sa Marawi City. Gitahasan na sa kadagko-an sa CHR ang ilang pipila ka personahi nga mag monitor ug mag imbestiga gikan pa sa sinugdanan sa deklarasyong Martial Law hangtud sa pagkamatay nilang Hapilon ug Maute.
Sumala ni Atty.Parojinog nga gustong masayran usab sa CHR kon napatuman ba ang rules of engagement sa gihimong operasyon sa armadong kusog sa nasud gi- tataw sa CHR nga para masegurong ang tawhanong katungod ma-preserve sa matag usa lakip na ang human rights sa terorista tungod kay in titled ang tanan tawo sa human rights ma-sundalo man o rebeldeng grupo. Mi-apela usab ang CHR sa kagamhanan nga dali-on ang rehabilitasyon sa apektadong lugar lakip ang pag hatag ug assistance sa internally displaced persons IDPās dugang pa ni Atty.Gemma Parojinog, dapat usab nga sa kamatayon sa lideres sa terorista ug deklarasyon nga gawasnon na ang Marawi angayan nga bakwi-on na ni Pangulong Duterte ang gi- deklarang balaud militar sa Marawi ug kinatibuk-ang pulo sa Mindanao.
Dili pa angayang seguro nga bakwi-on ang Martial Law kay bisan patay na ang mga lider sa Maute-Isis but may nahibilin pang gibana-banang 40-ka mga terorista sa atong batakang balaud o constitution may gahum ang Presidente nga modeklarar ug Martial Law sulod sa 60-ka adlaw provided sa extension kong itugot man sa Kongreso ug kon makitang wala nay threat kay kon basihan ang batakang balaud kon walay imminent danger the President can immediately withdraw the Matial law pero ang pangutana naku sa CHR padayon paman nga adunay engkwentro kay may mga terorista paman nga nagunit gani ug mga hostages nga ilang gihimong human shield ,wala man gani naka huna-huna ug human rights violation ang CHR nga gi- damay sa terorista ang mga civilian duna pay report nga gi-rape ug gihimong slave ang mga bihag, pero kon maka asta ang CHR sa kamatayon sa terorista migawas pa nga concern sila labina sa kamatayon ni Hapilon ug Maute, dios mio ni nga klase sa ahensiya sa goberno nga mopabor paman hinoon sa kalaban? Saka lisod nga ma bantayan nimo ang bala kong nag cross fire na,dili na mamili ang bala kon kinsay ig-on ug asa ka nga parti sa lawas maigo kong nag giyera mo diha heavy exchange of fire matama-an na kong matamaan, lahi ang storya sa actual nga hitabo kay isig paneguro mo diha sundalo ug rebelde nga maka igo..maayo ra gyud unta nga usa ka libo ra ang budget sa CHR kon mahimo 500 nalang unta kay yabag ang official ning maong ahensiya.
Tama ang CHR nga ang tanang tawo adunay katungod sa human rights pero dili ba wala na sa tono ang ilang panghuna-huna nga mi question sila sa nahitabo sa mga terorista pati gani NPA kong over kill daw nga mapatay, apan kong ang sundalo ug Police lakip ang civilian nga brutal nga gipang patay walay silay imik? Unsa man diay ang mandate o mandatu sa CHR kon ibasi nato sa batakang balaud kay kini ang ahensiya namugna pinasikad sa 1978 Constitution atong basahon gi-ingon diri The Commission on Human Rights (CHR) is an independent constitutional office created under the 1987 Constitution of the Philippines, with the primary function of investigating all forms of human rights violations involving civil and political rights in the Philippines. Article-Xlll Section 18. The Commission on Human Rights shall have the following powers and functions:(1) Investigate, on its own or on complaint by any party, all forms of human rights violations involving civil and political rights mo imbestiga sa tanan parti tanan matang sa pagpanglapas sa tawhanon katungod nga may kalabutan sa civil ug hisgutanan politikanhon basta may human rights violation, eh kong imbestigahan nila ang rules of engagement kon gi-unsa pagpatay ang terorista walay problima pero ngano man nga kon sundalo,police ug civilian ang putlan sa ulo aning mga mananap nga terorista ngano nga sa panahon nga may tabas-tabason sa bala ang NPA civilian ,police ug sundalo dili man mo yawyaw lagi ang CHR nga klaro man sa ilang mandate nga tanan tawo adunay katungod ug patas nga pag tratar sa tawhanong katungod..Itum pa sa ata sa nokos basin ni- tingog ang CHR aning isyo sa pagkamatay ni Hapilon ug Maute kay gusto silang ma kibahin sa bounty milyones dolyares nga patong sa ulo sa mga Maute-Isis leaders?
Klarohon nako dili dautan nga bantayan nila ang Human rights Violation kay ilang trabaho na sayang naman ga sweldo nga walay pulos pero dili sab unta ipakita nga may gapili-on ang CHR, dili ikalimod nga daghang huhungihong, hearsay nga ang CHR daw murag mas pabor pa sa rebelde kay sagad sila mo interbinar sa pagpa- ngabuso kono sa goberno, nga daghan mang mga panghitabo nga may human rights violation nga gihimo ang Politiko, ang rebeldeng grupo sama sa NPA,Abu- sayyaf ug karon kanang Maute liman ka 163 ka sundalo ug Police 47-ka mga civilian ang nangamatay sa Marawi, kadaghan sa nangamatay gatusan sa side sa Police, sundalo ug Civilian unya karon namatay si Isnilon Hapilon ug Omar Maute nga maoy utok sa terorismo nga gikaguba sa Marawi, mao pa gyud ang ilang gi- planohang imbestigahan na yabag na gyud ning CHR, lugar mabasol pa ang AFP sundalo ug Police nga nag depensa lang sa balaud ug sa estado,samantala ang nagsabwag ug kagubot maka-angkon pa ug due process kay basin ug na yatakan ang ilang katungod, how about sa sundalo,police ug civilian CHR what can you see?
